Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

121 TBB Dergisi 2018 (139) Nimet ÖZBEK Türk vatandaşlığını yitiren kişiye değil devlete tanınmıştır. 111 bb) Yeniden Türkiye’ye Gelme 1312 sayılı TVK’nın 12.maddesinin ilk halinde vatandaşlıktan çıka- rılanların Türkiye’ye dönmeleri yasaklanmıştır. Bu yasak, “alelumum vatandaşlıktan ıskat edilenlerin Türkiye’ye avdetleri memnudur” şek- linde ifade olunmuştur. 112 Fakat daha sonra Pasaport Kanunu’na eklenen ek madde 113 ile se- nede dört ay turist olarak Türkiye’ye gelebilmelerine olanak tanınmış- tır. Bu hükme göre, “vatandaşlık sıfatı sakıt olmuş bulunup da turist olarak gelmek isteyenlerden mahzur görülmeyenlerin turist sıfatıyla yılda en çok dört ay kalabilmek üzere Türkiye’ye gelmelerine müsaa- de edilebilir”. cc) Yeniden Türk Vatandaşlığını Kazanma 1312 sayılı TVK’nın 14.maddesinde, vatandaşlıktan çıkan kişilerin ikamet şartı aranmaksızın Bakanlar Kurulu kararıyla Türk vatandaşlı- hakkını kullanarak Türk vatandaşlığından ayrılan kişiler Türkiye’yi terk etmek zorundadır. Bundan başka, ikametgâh ve merkez muamelelerini Türkiye dışına nakledeceklerdir. Bu kişiler bir sene içinde mallarını tasfiye etmek zorundadırlar. Bu süre içerisinde Türkiye’yi terk etmeyecek olurlarsa sınır dışına çıkarılacaklar ve malların tasfiyesi de Hükümet tarafından yapılacaktır. 111 Berki, (Ziyaı), s.444. 112 Çıkma yoluyla Türk vatandaşlığıyla ilişkisi kesilenler ise şu şekilde düzenlen- miştir: 1312 sayılı TVK’ya göre Türk vatandaşlığından çıkan kişilerin Türkiye’ye dönmelerine bir defaya mahsus olmak üzere ve Bakanlar Kurulu kararınca izin verilebilir (1312 sayılı TVK m.8/III). Bu hükme göre, “Bu gibilerden Türkiye’ye avdet etmek isteyenler müracaat vâki olan şehbenderliklerin raporu üzerine bir defaya mahsus olmak üzere ve üç ayı tecavüz etmemek üzere İcra Vekilleri He- yetince müsaade olunabilir”. Bu sınırlı olanak Pasaport Kanunu’na eklenen bir hüküm ile genişletilmiştir. 23.3.1950 tarih ve 5654 sayılı Pasaport Kanunu’na Bir Madde Eklenmesine Dair Kanun, (RG, 31 Mart 1950, 7471), m.1. Bu hükme göre, “her ne suretle olursa olsun vatandaşlık sıfatı sakıt olmuş bulunup da turist olarak gelmek isteyenlerden mahzur görülmeyenlerin turist sıfatı ile yılda en çok dört ay kalabilmek üzere Türkiye’ye gelmelerine müsaade edilebilir. 431 sayılı kanun hü- kümleri saklıdır”. Bu düzenleme ile “ne sebeple olursa olsun Türk vatandaşlığını kaybetmiş olanların ve bu arada Türk vatandaşlığından izin ile çıkmış bulunanla- rın her sene dört ayı geçmemek üzere ve turist sıfatıyla gelebilecekleri hükme bağ- lanmıştır”. Hükümle, Osmanlı Hanedanına mensup olan kişilerin Türkiye dışına çıkarılmasını düzenleyen 431 sayılı Kanun hükümleri saklı kılınmıştır. Ayrıca bu kişilerin Türkiye’ye dönmeleri, “mahzur görülmemesi” şartına bağlanmıştır. 113 Bkz.dn.127.