Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

124 İlgilinin İstemi Gerekmeksizin Türk Vatandalığıyla İlişkisinin Kesilmesi sinde “ikinci maddede mezkûr kimselerin Türk vatandaşlık sıfatı ve hukuku merfûdur” hükmü yer almaktadır. Kanun’da, ayrıca, Kanun’un ikinci maddesinde yer alan kişilerin “kanunun ilânı tarihinden itibaren on gün zarfında Türkiye Cumhuri- yeti arazisini terke mecbur oldukları düzenlenmiştir (m.3). Kanun’un ikinci maddesinde belirtilen kişilerin, taşınmazlarını tasfiye etmeleri; aksi halde, bu tasfiyenin Hükümetçe yapılacağı hükmü de bulunmak- tadır (m.7). 122 Anılan kişilerin taşınmaz mal edinmeleri yasaklanmıştır (m.5). 123 Bu kişiler Türkiye’de ikamet etme hakkından yoksun kılınmış- tır (m.2). 124 Kanun’un ikinci maddesinde yer alan kişiler, “Mahlû Halife ve Osmanlı Saltanât-ı münderises-i hânedânının erkek, kadın bil- cümle âzâsı ve dâmatları”dır. 431 sayılı Kanun’da anılan bu kişilerin Türkiye’de ikamet etmek hakkından ebediyen yoksun edileceği hük- me bağlanmıştır. 431 sayılı Kanun’un 2. maddesi, 1952 yılında çıkarılan 5958 sayılı Kanunla 125 “MülgâHilâfet vemünderis Osmanlı Saltanâtı Hânedânının Pâdişâh’lar sulbünden olan erkek âzâsı ve bunların erkek füru” olarak değiştirilmiştir. Aynı Kanun’da bu kişilerin Türkiye’den transit olarak geçmekten memnu olduklarını; bunlar haricinde kalanların Türkiye’ye gelmelerinin olanaklı olduğunu hükme bağlamıştır”. 126 Bu Kanun’da “431 sayılı Kanun’a göre Türkiye’ye gelmek hakkını kazananların müracaatları halinde, Türkiye’ye gelmek ve Türkiye’de ikamet etmek şartları aranmaksızın vatandaşlığa alınmalarına Bakanlar Kurulunca karar verilebileceği” düzenlenmiştir (ek madde 1). 122 “İkinci maddede mezkûr kimseler, Türkiye Cumhuriyeti arazisi dâhilindeki bil- cümle emvâl-i gayr-ı menkûlelerini bir sene zarfında Hükûmetin malûmât ve muvafakâtiyle tasfiyeye mecbûrdurlar. Mezkûr emvâl-i gayr-ı menkûleyi tasfiye etmedikleri halde bunlar Hükûmet marifetiyle tasfiye olunarak bedelleri kendile- rine verilecektir”. 123 Bu yasak 5958 sayılı Kanun’la (bkz. dn.191) kaldırılarak, 431 sayılı Kanun’un 2. maddesinde belirtilen kişilere genel hükümler çerçevesinde taşınmaz edinme ola- nağı getirilmiştir. 431 sayılı Kanun’a 5958 sayılı Kanun’la getirilen ek m.2. 124 “Mahlu halfe ve Osmanlı Saltanatı münderisesi hanedanının erkek, kadın bilcüm- le azası ve damatlar Türkiye Cumhuriyeti memaliki dâhilinde ikamet etmek hak- kından ebediyen mahrumdurlar. Bu hanedana mensup kadınlardan mütevellit kimseler e bu madde hükümlerine tâbidirler”. 125 23.6.1952 tarih ve 5958 sayılı Kanun, RG, 24 Haziran 1951, 8142. 126 Fişek, (TVH), s.126.