Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

206 Çevrenin Korunmasına İlişkin İptal Davalarında Kişisel Menfaat Kavramı Benzer şekilde, İSKİ İçmesuyu Havzaları Yönetmeliği’nin 6. mad- desinin 9. fıkrasının (g) bendinde “dere ıslah alanı” ile ilgili koruma anlayışına aykırı olarak yapılan bir değişikliğe karşı açılan davada; davacının ilgili derelerin bulunduğu yerde veya yakınında mülkiye- tinde veya zilyetliğinde bir taşınmaz bulunmadığı, dava konusu işlem ile davacı arasındaki olması gereken ehliyet koşulunun sağlanamadığı gerekçesiyle Mahkemece davanın ehliyet yönünden reddine karar ve- rilmiş, ancak dava konusu işlemin çevresel değerlerin ve su kaynakla- rının korunmasına yönelik kamu yararını yakından ilgilendiren bir iş- lem olarak objektif nitelik taşıdığı, sübjektif menfaat koşulu içerisinde değerlendirilemeyeceği gerekçesiyle davanın ehliyet yönünden reddi yolundaki temyize konu mahkeme kararı bozulmuştur. 88 Belde sakini olmayanların dava açmasında menfaati olmadığına ilişkin kararların Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Kararları ol- duğu dikkat çekmektedir. Esasen ÇED çevrenin korunmasındaki en önemli araçlardan birisidir. Bu konuda belde sakinlerinin projenin ya- pımıyla ilgili kararların iptali talebiyle açtıkları davalarda menfaatle- rinin bulunmadığı yönündeki kararlar kanaatimizce doğru değildir. Danıştay son dönemde “istikrar ilkesi”ne aykırı olabileceği gerekçesi- ne dayanmaktadır. Örneğin, çevreyi ilgilendiren projelerin yapımının planlandığı yörede ikamet etmeyen ya da o yörede taşınmazları bu- lunmayanların, bu projelere verilen ÇED kararlarının iptali istemiyle dava açma ehliyetlerinin varlığının kabulü, bu tür idari işlemlerin ve bu işlemler üzerine yatırım planlayanların sürekli olarak dava tehdi- di ile karşı karşıya kalmaları sonucunu doğuracağına ve bu durumun istikrar ilkesine aykırı olacağına karar vermiştir. 89 Aynı gerekçeye da- yanılarak, Alakır Çayı üzerinde yapılması planlanan Dereköy Regüla- törü ve HES projesi için verilen ÇED kararının iptali istemiyle açılan davada da menfaat ihlalinin bulunmadığı kararı verilmiştir. 90 Yine ÇED konusunda hemşehri olmayanların dava açamayacağına ilişkin bir İdare Mahkemesi kararında; İstanbul/Bakırköy, Mersin/Akdeniz 88 Danıştay 6. Dairesi’nin E.2013/5728 sayılı kararı. İsmet Can, “İmar Planlarına İlişkin Yargı Kararlarında Çevre”, Çevre ve Hukuk Atatürk Orman Çiftliği’nden Gezi Parkı’na Çevre ve Planlama Sempozyumu, TBB Yayını Ankara 2014, (Ed. Süheyla Suzan Alıca ve Necdet Basa) s. 139. 89 Danıştay 14. Dairesi’nin 02.11.2017 tarih ve E.2017/1684, K.2017/5791 sayılı kararı. 90 Danıştay 14. Dairesi’nin 23.02.2016 tarih ve E.2015/4429, K.2016/1079 sayılı kararı.