Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

208 Çevrenin Korunmasına İlişkin İptal Davalarında Kişisel Menfaat Kavramı Belde sakini olma hususunda menfaat ihlalinin kapsamı nereye ka- dar gidebilir? Diğer bir ifade ile belde sakini hangi alana kadar dava açma ehliyetine sahiptir? Danıştay 14. Dairesi, 95 davacının yerleşim ye- rinin Ankara İli, Çankaya İlçesi, Çiğdem Mahallesi olarak gösterildiği, yıkımı istenen yapının ise coğrafi olarak davacının yerleşim adresinin uzağında olan; Çankaya İlçesi Akpınar Mahallesi’nde bulunduğu, bu durumda, davacı ile iptali istenilen idari işlem arasında meşru, kişisel ve güncel menfaat ilişkisinin olmadığı ve buna bağlı olarak da davacının bu davayı açma ehliyetinin bulunmadığı sonucuna vararak idare mah- kemesinin kararını ehliyet yönünden bozmuş ancak, ilk derece mahke- mesi bozma kararına uymayarak, çevre, tarihi ve kültürel değerlerin ko- runması, imar uygulamaları gibi kamu yararını yakından ilgilendiren konularda dava açma hakkının daha geniş bir kapsamda ele alınması gerektiği ve bu gibi hallerde belde sakini olmanın dava açma ehliyeti için yeterli olduğu, öte yandan, yine beldede oturanların semt sakini sı- fatıyla semtlerinde kamuya tahsisli alanlara (yeşil alan, park, spor alanı gibi) ilişkin imar planı değişiklikleri ve bu alanlara yapılan yapılarla il- gili dava açabilecekleri dikkate alındığında, aynı büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde oturan davacının dava konusu işlemle menfaat bağı ve dolayısıyla dava açma ehliyeti bulunduğu gerekçesi ile ilk kararında ısrar etmiştir. 96 Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu ilk derece mahke- mesinin davacının dava açma ehliyetinin bulunduğu yolundaki ısrara ilişkin kısmının onanmasına karar vermiştir. 97 Bu karar uyarınca büyük- şehir belediyesi sınırları içerisinde yaşayanlar, çevre, tarihi ve kültürel değerlerin korunması ve imar uygulamaları gibi kamu yararını ilgilen- diren işlemlerin iptali davalarında belde sakini sıfatıyla menfaat ilişkisi çerçevesinde dava açma ehliyetine sahip olabileceklerdir. 7.2. Malik veya Zilyet Danıştay özellikle imar planı değişikliklerinde malik ya da zilyet sıfatını, menfaat ihlali için yeterli görmektedir. Örneğin, davacının ta- şınmazının tarım arazisi vasfı kaldırılarak imara açıldığından bahisle 95 Danıştay On Dördüncü Dairesi’nin 25.09.2014 tarih ve E.2013/993, K.2014/7864 sayılı kararı. 96 Ankara 5. İdare Mahkemesi’nin 18.11.2015 tarih ve E.2015/2921, K.2015/2235 sa- yılı ısrar kararı. 97 Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 07.02.2018 tarih ve E.2016/1456, K.2018/241 sayılı kararı.