Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

227 TBB Dergisi 2018 (139) Erdem ATEŞAĞAOĞLU / Ceyhun ELGİN Nakit para gibi paylaşımı mümkün olan değerler dışında kalan taşınır ve taşınmaz mallardan aynen bölünmesi mümkün olmayanlar için satış suretiyle ortaklığın giderilmesi yoluna gidilir. Öte yandan, malın maddi paylaşımı malda önemli bir değer kaybına yol açıyorsa, hâkim maddi paylaşım yerine paylı mülkiyete konu malın açık artır- ma ile satışına karar vermektedir. Paylaşım için artırma yoluyla satış usulüne karar veren mahkeme; tüm paydaşların rıza göstermesi duru- munda, artırmanın sadece paydaşlar arasında yapılacağına karar vere- bilir veya bunun yerine artırmanın herkese açık bir şekilde yapılmasını da yerinde görebilir (TMK md. 699/3). Dolayısıyla, paydaşlardan biri bile artırmanın sadece paydaşlar arasında yapılmasına rıza gösterme- diğinde artırmanın artık herkese açık olarak yapılması gerekmekte- dir. 19 Ortaklığın giderilmesi davalarında taksim istenmesi halinde ön- celikle taşınmazın miktarı, pay ve paydaş durumu ve imar mevzuatı çerçevesinde taksimin mümkün olup olmadığı araştırılmalıdır. Mev- cut şartlara göre taşınmazın/taşınmazların taksimi mümkün ise fen bilirkişisine taksim projesi düzenlettirilir ve mahkeme tarafından pro- jedeki bölümlerin hangi paydaşa verileceği konusunda tarafların an- laşmasına göre veya anlaşma sağlanamadığı durumlarda kura çekile- rek hüküm tesis edilir. 20 3. Ortaklığın Giderilmesi Davalarında Görevli ve Yetkili Mahkeme İle Taraflar Ortaklığın giderilmesi davalarında görevli mahkemeler, taşınır veya taşınmaz mal ve haklar için dava konusu malın değerine bakıl- maksızın sulh hukuk mahkemeleridir (6100 sayılı Hukuk Muhakeme- leri Kanunu, HMK md. 4/1.f., 1. b.). Hakimin görev konusunu re’sen dikkate alması gerekmektedir. Genel yetki kuralları gereğince, davalı- nın davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ortaklığın gide- rilmesi davasına bakmakla yetkilidir (HMK md. 6). Ortak mülkiyetin konusu taşınmaz bir mal ise, yetkili mahkeme ilgili taşınmazın bulunduğu yerdeki sulh hukuk mahkemesidir (HMK md. 12). Bu noktada; taşınmaz malların ortaklığının giderilmesi dava- 19 Eren, s. 127; Ruhi/Ruhi, s. 19. 20 Ruhi/Ruhi, s.17.