Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

240 Yatırım Antlaşmalarında Yer Alan Adil ve Eşit Muamele İlkesinin Hukuki Niteliği International Court of Justice is significant, because legal nature of these principles and standards, whether it is a norm, or customary international law or general principles of law, will also define their effects and binding force upon States. Principle of fair and equitable treatment is an independent in- ternational standard aimed to protect investors from arbitrary and unfair treatments of host States. This article will discuss the legal na- ture of this principle and assert that it is a norm; neither a customary international rule nor general principles of law. Keywords: Principle of Fair and Equitable Treatment, Invest- ment Treaties, Customary International Law, General Principles of Law A. Giriş Birleşmiş Milletler (BM) Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNC- TAD), 1964 yılında ticaret, kalkınma ve yoksulluk gibi sorunların ele alınması amacıyla yatırım, teknoloji ve sürdürülebilir kalkınma ile il- gili hususlara ilişkin bir temas noktası olarak kurulmuştur. UNCTAD tarafından her sene yayımlanan Dünya Yatırım Raporu, doğrudan ya- bancı yatırımlar, ikili ya da çok taraflı yatırım antlaşmalarına ilişkin güncel gelişmeleri içermektedir. 2017 yılı raporu 1 verilerine göre, 2016 yılında 37 yeni uluslararası yatırım Antlaşması imzalanmıştır. Bugüne kadar ise toplamda 3,324 tane uluslararası yatırım Antlaşması imza- lanmıştır. 2016 yılında ise 19 yatırım Antlaşması sona ermiştir. Her ne kadar uluslararası yatırım ve yatırım antlaşmalarının tari- hi, sömürge öncesi döneme kadar uzansa da, Soğuk Savaş’ın sona er- diği ve neoliberal politikaların hız kazandığı 90’lı yıllarından itibaren uluslararası yatırım antlaşmalarında patlama yaşanmıştır. Devletler ekonomilerini geliştirmek, büyütmek ve yabancı yatırımcıyı ülkesine çekmek için siyasi, ekonomik ve en önemlisi hukuki birtakım iyileş- tirmeler yapma yoluna gitmişlerdir, zira küresel para akışını kendi ülkelerine çekmek konusunda devletlerarasında bir rekabet baş gös- termiştir. Yabancı yatırımcının, ev sahibi ülkeye gelmesini ve yatırımlarını bu ülkede devam ettirmesini cazip kılacak birtakım güvencelerin yatı- rım antlaşmalarına girmesi bu arka planda gerçekleşmiştir. Öyle ki, ev 1 UNCTAD, World Investment Report 2017 Investment and the Digital Economy, Geneva, (2017), s. xii