Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

255 TBB Dergisi 2018 (139) Oğuz Kaan PEHLİVAN E. Sonuç Adil ve eşit muamele ilkesi, neredeyse her bir ikili ve çok taraf- lı antlaşmada yer alan ve yatırımcılara koruma sağlayan bir ilkedir. Bu ilkenin Adalet Divanı Statüsü madde 38 bağlamında uluslararası hukukun hangi asli kaynağına ilişkin olduğunun yani hukuki niteli- ğinin tespiti, yatırımcılar ya da ev sahibi devletler açısından haklar ve yükümlülüklerin tespitiyle ve bunların uygulanmasıyla yakından il- gilidir. Adil ve eşit muamele ilkesi her şeyden önce bir antlaşma normu- dur. Örf ve adet hukukuna dönüşmesine yol açacak bir örnek dav- ranışın mevcut olduğu kabul edilse dahi opinio juris için yeterli kanıt bulunmamaktadır. Zira her bir devlet için opinio juris ’in oluşup oluş- madığı, ikili antlaşmalarda bu ilkeye yer verilmesinin dışında, başka- ca davranışlarla tespit edilmesi gerekmektedir. Bu açıdan, adil ve eşit muamele ilkesinin, örf ve adet hukuku olarak kabul edilmesi zorlu bir süreçtir. Son olarak, iç hukukun değil uluslararası hukukun ve geliş- melerin bir ürünü olarak ortaya çıktığı gerekçesiyle adil ve eşit mua- mele ilkesinin hukukun genel prensibi olarak kabul edilmez. Bu bilgiler ışığında, adil ve eşit muamele ilkesinin, antlaşma nor- mu olarak formüle ediliş biçimi dikkate alınarak içeriği her bir antlaş- mada ve tarafların iradesi bağlamında ayrı ayrı tespit edilebilir ve bir antlaşma normuna bağlanan hukuki sonuçları doğuracağı kabul edilir. Kaynakça Arechaga Jimenez de, ‘The Work and the Jurisprudence of the International Court of Justice 1947 1986’, British Yearbook of International Law 58 (1987). Hindelang Steffen, ‘Bilateral Investment Treaties, Custom and a Healthy Investment Climate’, Journal of World Investment & Trade, 5 (2004). Kishoiyian Bernard, ‘The Utility of Bilateral Investment Treaties in the Formulation of Customary International Law’, Northwestern Journal of International Law and Business , 14 (1994). Newcombe Andrew and Lluis Paradell, Law and Practice of Investment Treaties (2009). Öktem Akif Emre, Uluslararası Teamül Hukuku, Beta, (2013). Pellet Alain, ‘Article 38’, A. Zimmermann ve diğerleri. (eds.), The Statute of the Inter- national Court of Justice (2006). Rumeysa Partalcı, “Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Antlaşmalarında Dü- zenlenen Adil ve Eşit Davranma Yükümlülüğü”, Milletlerarası Hukuk ve Milletle-