Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

TÜRK SOYLU YABANCILARIN TÜRKİYE’DE ÇALIŞMA HAKKI VE UYGULAMADA KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR RIGHT TO LABOR IN TURKEY OF FOREIGNERS OF TURKISH ORIGIN AND PROBLEMS THAT THEY CONFRONT IN PRACTICE Salimya GANİYEVA * Özet: Çalışma hakkı, herkesin arzu ettiği bir iş ve insan onurunu koruyacak bir gelir ile yaşamını sürdürmeyi güvence altına alan bir temel insan hakkıdır. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 23. maddesinde ça- lışma hakkı şu şekilde ifade edilmiştir: “…her şahsın çalışmaya, işini serbestçe seçmeye, adil ve elverişli çalışma şartlarına… hakkı vardır ”. Hükümden de anlaşıldığı üzere, çalışma hakkının, herhangi bir ayrım yapılmaksızın, herkese tanınacağı güvence altına alınmıştır. Benzer hüküm diğer bazı uluslararası belgelerde de yer almaktadır. Uluslararası metinler yanı sıra, ulusal anayasalarda da çalışma hakkı bir temel insan hakkı olarak kabul edilmiştir. Nitekim Türkiye’de de çalışma hakkı 1982 tarihli Anayasa’nın 48. maddesi ile güvence altına alınmış ve maddede şu hükme yer verilmiştir: “ Herkes dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetine sahiptir…” . Bu madde hükmünde yer alan “ herkes” kavramı ile yine şahıslar arasında herhangi bir ayrımın yapılmadığı ve eşitlik esasın- dan hareket edildiği görülmektedir. Dolayısıyla, herkes kavramı kap- samında, vatandaşların yanı sıra, yabancılar da yer almaktadır. Bu da demek oluyor ki, yabancıların da Türkiye’de çalışma hakkı söz konu- su olmaktadır. Ancak çalışmamız yabancı gerçek kişiler kapsamında yer alan Türk soylu yabancıların Türkiye’de çalışma hakkı ve bu hakkı icra ederken uygulamada karşılaştıkları sorunlarla sınırlı olduğundan, de- ğerlendirmelerimiz de bu yönde yapılacaktır. Anahtar Kelimeler : Türk Soylu Yabancılar, Türk Soylu Yabancı- ların Çalışma Hakkı, Anayasa, 2527 sayılı Kanun, 2527 sayılı Kanun’un Uygulama Yönetmeliği * Atatürk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Milletlerarası Özel Hukuk Anabilim Dalı, [email protected]