Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

277 TBB Dergisi 2018 (139) Salimya GANİYEVA III. Türk Soylu Yabancıların Uygulamada Karşılaştıkları Sorunlar Türk soylu yabancıların çalışma hakkını incelerken bunların Türkiye’de, diğer yabancılara nazaran, ayrıcalıklı statüye sahip olduk- larını yukarıda da belirtmiştik. Fakat ayrıcalıklı statüye rağmen, bun- ların çalışmaları ile ilgili bazı sorunlarla karşılaştıkları da bir gerçektir. Kanaatimizce, uygulamada en çok karşılaşılan sorunları türüne göre ikiye ayırmak mümkün olabilmektedir; bunlardan birincisi, Türk soylu yabancı statüsüne ilişkin olup, diğer sorun ise Türk soylu yaban- cıların belli iş ve mesleklerde çalışabilecekleri ile ilgilidir. Aşağıda Danıştay 10. Dairesi’nin farklı tarihlerde vermiş olduğu üç kararı 72 ışığında bu sorunları ele almayı uygun görmekteyiz. A. Türk Soylu Yabancı Statüsü ile İlgili Sorunlar Hemen belirtelim ki, bu başlık altında bahsi geçen Danıştay karar- larının yalnızca Türk soylulukla ilgili kısımlarına değinilecektir. Nitekim Danıştay 10. Dairesi’nin 2010 tarihli kararına 73 konu olan olayda Türkmenistan 74 uyruklu ve Türk soylu olan davacının, Do- kuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olduktan sonra, Türkiye’de avukatlık 75 mesleğini serbestçe icra edebilmek için 2527 sa- 72 Konu ile ilgili tespit ettiğimiz ve çalışmamızda yer verdiğimiz Danıştay’ın her üç kararı da avukatlık mesleğinin icrasına ilişkindir. Fakat belirtmek isteriz ki, avukatlık mesleği dışında yabancılara yasaklanan diğer iş ve mesleklerle ilgili de Türk soylu yabancıların benzer sorunlarla karşılaşabilecekleri söz konusu olabilir. Örneğin 1954 tarihli ve 6343 sayılı Kanun (bkz. dip.26)’un 2. madde hükmü ile veterinerlik mesleği Türk vatandaşlarına hasredilmiştir; 1953 tarihli ve 6197 sayılı Kanun (bkz. dip.26) ile eczacılık mesleğini yapabilmek için Türk vatandaşı olma şartı aranmaktadır (m.2/A) vb. Ancak Türk soylu yabancılar, bu meslekler bakı- mından “Türk vatandaşı olma” şartından istisna edilmişlerdir. Bkz. yukarıda 2527 sayılı Kanun m.1. 73 Danıştay 10.Daire, E.2007/6534, K.2010/7246, T. 04.10.2010; UYAP Bilgi Bankası. Bu karar için ayrıca bkz. Ekşi, Uluslararası Koruma, 2016, 279-283; Nuray Ekşi, Ya- bancılar Hukukuna İlişkin Temel Konular, Beta, İstanbul, 2012 (Temel Konular), s. 120-121; Nuray Ekşi, Milletlerarası Özel Hukuk II Pratik Çalışma Kitabı (Pratik Çalışma Kitabı), 4.Bası, Beta, İstanbul, 2012, s. 125. 74 Türkiye’deki üniversitelerde eğitim gören yabancı uyruklu öğrencilerin kayda değer kısmını Türki Cumhuriyetlerinden gelen Türk soylu öğrenciler oluştur- maktadır; https://www.ntv.com.tr/egitim/turkiyedeki-yabanci-ogrenci-sayisi- 795-bin-962ye-ulasti,OpnWuWDZLkyNsTNv5cZTpg Erişim 15 Haziran 2018. Çalışmamızda “uyruk” gibi, “vatandaş” kavramına da yer verilmiştir. 75 Avukatlık mesleğinin icrası ile ilgili Altuğ’a göre, dünyanın hemen hiçbir yerin- de yabancılar avukatlık yapamamaktadırlar. Bunun sebeplerini şu şekilde açık- lamak mümkündür: yabancı, memleket kanunlarını bir vatandaş kadar bilemez.