Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

33 TBB Dergisi 2018 (139) Nihat KAYAR B. AİHM İçtihadında ( Demir Ve Baykara/Türkiye ) Toplu Sözleşme Hakkı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), toplu görüşme ve top- lu sözleşme hakkının AVRUPA İnsan Hakları Sözleşmesi’nin “ Toplantı ve dernek kurma özgürlüğü ”nü düzenleyen 11’inci maddesinin özünde var olan bir unsur teşkil etmediği yönündeki içtihadını 12 , Demir Ve Baykara / Türkiye Davası’ nda değiştirmiştir. Mahkeme’ye göre, “ yaşa- yan ” bir metin olan AİHS hükümlerinin yorumlamasında gelişen ulu- sal ve uluslararası hukuk normları dikkate alınmalıdır. 13 AİHM’e göre, işverenle toplu görüşme yapma hakkı, 11’inci maddedeki “ çıkarlarını korumak için sendikalar kurmak ve sendikalara katılmak hakkının ” temel unsurlarından biri haline gelmiş olup, devletler sistemlerini, gerekli gördükleri takdirde temsilci sendikalara özel statü tanıyacak şekilde, düzenlemekte serbesttirler. Bu hakların kullanılmasında Sözleşmenin 11/2 maddesi anlamı dâhilinde “ devletin yönetim mekanizmasında gö- revli olanlar ” üzerinde uygulanması gerekebilecek “ meşru sınırlamalar ” saklı kalmak kaydıyla, özel durumlar dışında, diğer çalışanlar gibi me- murlar da bu haklardan yararlanmalıdırlar. 14 AİHM, ILO Uzmanlar Kurulunun, yalnızca devlet yönetiminde görev alan kamu görevlilerini hariç tutacak şekilde yorumladığını hatırlatarak, bu istisna dışında, kamuda istihdam edilen diğer tüm kişilerin, diğer çalışanlarla aynı biçimde 98 sayılı Sözleşme’deki gü- vencelerden yararlanmaları ve maaşları dâhil olmak üzere istihdam koşullarını ilgilendiren konularda toplu görüşmelere katılma hakkına sahip olmaları gerektiğini belirtmiştir. 15 AİHM, ulusal ve uluslararası düzeyde iş hukukunda ortaya çıkan gelişmelere ve Sözleşmeci Devletlerdeki uygulamalara bakarak işve- runu, s.151. Sevcan Tosun, “87, 98, 151 sayılı İLO Sözleşmelerine Göre Kamu Görevlilerinin Sendikal Hakları”, TÜHİS İŞ Hukuku Ve İktisat Dergisi , Cilt: 23 Sayı: 5-6, Ağustos - Kasım 2011, s. 76-86. 12 İsveç - Lokomotif /Sürücüleri Sendikası Kararı. 13 Bkz. Soering-İngiltere, 07.07.1989; Vo-Fransa, [BD], No. 53924/00; Mamatkulov ve Askarov-Türkiye [BD], No. 46827/99 ve 46951/99. 14 AİHMKararı, Demir Ve Baykara/TürkiyeDavası, 34503/97, Strazburg, 12.11.2008. Nihat Kayar, Kamu Personel Yönetimi, Güncellenmiş 8. Baskı, Ekin Kitabevi, Bur- sa, Ocak 2018, s. 257. 15 Paragraf 147.