Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

340 Çevresel Göç ve Çevre Göçmenleri Sorununun Çevre Hukukundaki Yeri si olarak değerlendirilmesi 133 bunun göstergesidir. Bunun bir gereği olarak da uygulamadaki önlemler “sisteme dokunmayacak şekilde” belirlenmektedir. Bu olgu, genelde göçmen sorununun çözümü için Birleşmiş Milletler’in en son girişimiyle hazırlanan ve hemen yukarıda ele alınan (IV. D) Göç Konusunda Küresel Anlaşma için de geçerli- dir. Kapsayıcı bir çözüm getirmeyi amaçlaması açısından olumlu olan bu metinde kapsayıcılık “Gündem 2030”daki sürdürülebilir kalkınma amaç ve hedefleri bağlamında ele alınmıştır. Bunlara hâkim olan yak- laşım ise yukarıdaki sorgulamalardan uzaktır. Çevre sorunsalının özündeki “kapitalist sisteme yönelik sorgula- malardan” temel alan çevre hukukunun özgünlüğüne dayalı önleyici hukuk kurallarının kabul edilmesi ötelendikçe, çevresel göç sorunu büyüyecek ve “hayatta kalma- survival ” koşulları giderek daha çok in- san için geçerli olacaktır. Sonuçta somut mağduriyetlere yönelik zo- runlu mikro politikalar (kısa dönemli acil planlar gibi) geliştirilmesi üzerinde yoğunlaşılacaktır. Bunda da etkilenen ülkelerin politik-eko- nomik menfaatleri belirleyici olacak; ekonomik, sosyal açıdan güçsüz olan halklar ile ve bu nitelikteki ülkeler mağduriyeti giderek daha fazla yaşayacaktır. Bu olgunun getireceği olumsuzluklar, halen bütün toplumlarla devletleri belli ölçülerde etkileyen, güvenlik sorununun tüm boyutlarıyla belirgin halde yaşanmasıdır. Kaynakça ADB (Asian Development Bank) Report, Addressing Climate Cahnge and Migration in Asia and the Pacific, 2012. https://www.adb.org/publications/addressing_cli- mate_change_and_migration_in_ asia_ and_ the_pacific. (10 Temmuz 2018’de erişildi). Badrinarayana Deepa, “The ‘Right’ Right to Environmental Protection. What We Can Discern From the American and Indian Constitutional Experience”, 43/1 Bro- oklyn J. Int.l L. 2017, 74-127. Bates Diane C., “Environmental Refugees? Clasifying Human Migrations Caused by Environmental Change”, 23/5 Population and Environment 2002, 465-476. 133 Bu değerlendirme ve daha geniş açıklama için bk. Turgut, Çevre Politikası ve…, s.109-117.