Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

34 Danıştay Kararıyla Anayasal Toplu Sözleşme Hakkının İlgası ren ile toplu görüşme yapma hakkının, ilkesel olarak, Sözleşmenin 11’inci maddesinde öngörülen “ç ıkarlarını korumak için sendika kurma ve sendikaya üye olma hakkı ”nın asli unsurlarından birisi haline geldiği- ni ifade etmiştir. Buna göre, diğer çalışanlar gibi devlet memurları da ( kamu yöneticileri hariç ), bu tür haklara sahip olmalıdırlar. 16 C. İç Hukukta Toplu Görüşme Hakkından Toplu Sözleşme Hakkına Toplu görüşme hakkı, 1982 Anayasası’na 1995 AY değişikliği ile eklen- miş, ancak Anayasanın emredici hükmüne rağmen, 2001 yılına kadar, bu ko- nuda gerekli yasal düzenleme yapılmamıştır . 1982 Anayasası’nın ilk halin- de işçilere ve işverenlere sendika kurma ve toplu iş sözleşmesi hakkı verilmişti (m.51, 52, 53). 17 1995 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile beraber kamu görevlilerine sendika kurma ve toplu görüşme hakkı ta- nınmıştır. 1982 Anayasası, “ Toplu iş sözleşmesi hakkı ” kenar başlıklı 53’üncü maddesinin ilk halinde 1961 Anayasası’nda olduğu gibi yalnızca işçi- lerin bu hakka sahip olduğunu hükme bağlamıştı. 23.07.1995 tarih ve 4121 sayılı Kanun’da (m.4), 128’inci maddenin ilk fıkrası kapsamına giren kamu görevlilerinin kanunla düzenleme yapılması koşuluyla, “ idareyle amaçları doğrultusunda toplu görüşme ” yapabilecekleri belir- tilmiştir. Toplu görüşme sonunda anlaşmaya varılması durumunda, düzenlenecek mutabakat metninin taraflarca imzalanacağı, metnin, uygun idarî veya kanunî düzenlemenin yapılabilmesi için Bakanlar Kurulunun takdirine sunulacağı ve toplu görüşme sonunda mutaba- kat metni imzalanmamışsa, anlaşmazlık noktaların da taraflarca imza- lanacak bir tutanakla Bakanlar Kurulunun takdirine sunulacağı belir- tilmiştir. 2001 yılında kabul edilen 4688 sayılı Kanun’da, toplu görüşme , kamu görevlileri için uygulanacak katsayı ve göstergeler, aylık ve üc- retler, her türlü zam ve tazminatlar, fazla çalışma ücretleri, harcırah, ikramiye, lojman tazminatı, doğum, ölüm ve aile yardımı ödenekle- 16 Paragraf 154. 17 “İşçi ve işverenler, üyelerinin çalışma ilişkilerinde, ekonomik ve sosyal hak ve menfaatleri korumak ve geliştirmek için önceden izin almaksızın sendikalar ve üst kuruluşlar kurma hakkına sahiptirler.”