Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

35 TBB Dergisi 2018 (139) Nihat KAYAR ri, tedavi yardımı ve cenaze giderleri, yiyecek ve giyecek yardımları ile bu mahiyette etkinlik artırıcı diğer yardımlara ilişkin olarak yetkili kamu görevlileri sendikaları ve üst kuruluşları ile Kamu İşveren Kuru- lu arasında yapılan görüşme ( m.3/1-h ) olarak tanımlanmıştır. 18 4688 sayılı Kanun’la yapılan düzenlemeden sonra da toplu görüş- me tam anlamıyla hayata geçirilememiştir. Uygulamada, toplu görüş- melerde sürekli uyuşmazlıklar yaşanmış 19 , görüşme sonuçlarının uy- gulamaya geçirilmesinde de sorunlar yaşanmıştır. 20 Toplu sözleşme hakkı, 2010 Anayasa değişikliği ile getirilmiş, ancak 2012 yılına kadar, bu konuda gerekli yasal düzenleme yapılmamıştır . 1982 Anayasası’nda 5982 sayılı Kanun’a ( m.6 ) yapılan ve 12.09.2010 tarih- li referandumla kabul edilen değişikliklerden birisi de Anayasa’nın “ A.Toplu iş sözleşmesi hakkı ” kenar başlıklı 53’üncü maddesinin kenar başlığının “ A.Toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı ” olarak değiş- tirilmesi olmuştur. Değişiklikle maddeye üç yeni fıkra eklenmiştir: (i) Memurlar ve diğer kamu görevlileri, artık “ Toplu Görüşme Hakkı ” yerine “ Toplu Sözleşme Yapma Hakkı ”na sahiptir. (ii) Toplu sözleşme yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması halinde, taraflar, Kamu Görev- lileri Hakem Kurulu’ na ( KGHK ) başvurabilir. Kurul kararları kesin olup, toplu sözleşme hükmündedir. (iii) Toplu sözleşme hakkının kapsamı, istisnaları, toplu sözleşmeden yararlanacaklar, toplu sözleşmenin ya- pılma şekli, usulü ve yürürlüğü, toplu sözleşme hükümlerinin emekli- 18 TBMM, Genel Kurul Tutanağı, 23. Dönem 4. Yasama Yılı, 90. Birleşim 21.04.2010. MHP Grubu Adına Mehmet Ekici (Yozgat)- “... Bakanlar Kurulu, kanunların amir hükümlerini hiçe sayan uygulamalara imza atmıştır, kanunlar karşısındaki bu vurdumduymaz tavrıyla sosyal diyalogu, toplu görüşme ve Uzlaştırma Kurulu sisteminin yasak savmadan ibaret bir süreç hâline gelmesine neden olmuştur. 2002, 2003, 4, 6, 7 ve 9 toplu görüşmelerinin arkasından doğan uzlaşmazlık so- nucu Uzlaştırma Kuruluna gidilmiş, Uzlaştırma Kurulu kararları AKP Hükümeti tarafından yok sayılmış, Kurul işlevsiz ve etkisiz hâle getirilmiştir.”. 19 1. Dönem (2002): Uzlaşma yok; 2. Dönem (2003): Uzlaşma yok, 3. Dönem (2004): Uzlaşma kısmen sağlandı; 4. Dönem (2005): Uzlaşma sağlandı; 5. Dönem (2006): Uzlaşma yok; 6. Dönem (2007): Uzlaşma yok; 7. Dönem (2008): Uzlaşma sağlandı; 8. Dönem (2009): Uzlaşma yok; 9. Dönem (2010): Uzlaşma kısmen sağlandı. Sayım Yorgun, “Grevsiz Toplu Pazarlık Hakkı ve Aidat Bağımlılığı Kıskacında Me- mur Sendikaları”, Sosyal Siyaset Konferansları, Yıl: 2011, Sayı: 60, C.1, s.145-168. http://dergipark.gov.tr/iusskd/issue/923/10452 (Erişim:19.03.2018). 20 İpek Özkal Sayan, “Türkiye’de Toplu Sözleşmenin Kamu Personel Rejimine Etki- si”, SOBİDER Sosyal Bilimler Dergisi/The Journal of Social Science / Yıl: 4, Sayı: 14, Eylül 2017, s. 30-39.