Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

YASAMA SORUMSUZLUĞU KURUMU, KARŞILAŞTIRMALI BİR YAKLAŞIM: TÜRKİYE VE AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ ÖRNEĞİ* THE CASE OF TURKEY AND UNITED STATES OF AMERICA LEGISLATIVE IRRESPONSIBILITY INSTITUTION, COMPERATIVE APPROACH Gökhan DÖNMEZ ** Özet: Yasama sorumsuzluğu bugün hemen hemen bütün çağ- daş dünya anayasaları tarafından kabul edilen bir kurumdur. Türk ve Amerikan Hukukunda Yasama Sorumsuzluğu Kurumu konulu bu ça- lışmada amaç, yasama sorumsuzluğunun bu ülkelerde hangi amaç ile kabul edildiğini, kabul ediliş amacının sınırsız koruma görüp gör- meyeceğini, yasama sorumsuzluğunun temsilciler bakımından şahsi imtiyaz olarak mı, yoksa yerine getirilen görev sebebiyle bahşedilen bir müessese olarak mı kabul edildiğini tartışarak bir sonuca ulaş- maktır. Türk ve Amerikan Hukukunda Yasama Sorumsuzluğu konulu bu çalışma altı bolüme ayrılarak incelenmiştir. Çalışmanın birinci ve ikinci bölümünde yasama sorumsuzluğunun kavramsal çerçevesi ve tarihsel gelişimi Amerika ve Türkiye açısından incelenmiştir. Çalışma- nın üçüncü ve dördüncü bölümünde, Amerika ve Türkiye açısından yasama sorumsuzluğunun amacı ve kapsamı üzerinde durulmuştur. Çalışmanın beşinci bölümünde ise Türk ve Amerikan yargı kararla- rında yasama sorumsuzluğunun hukuki sonuçları incelenmeye ça- lışılmıştır. Son kısımda ise yasama sorumsuzluğu kurumu açısından Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) ve ABD Kongresinde (Tem- silciler Meclisi ve Senato) üyelere verilen disiplin cezası uygulamaları anlatılmış ve sonuç kısmına ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler: Yasama Sorumsuzluğu, Söz Hürriyeti, Mil- letvekilliği Abstract: Today, Legislative irresponsibility instution is accep- ted by almost all contemporary world constitutions. The aim of the study on legislative acceptance of Parliamentary Privilege (irrespon- sibility) in Turkey and United States, which is bestowed on Member of Parliaments under unlimited protection as a personal privilege * Bu makale, 27-29 Ekim 2017 tarihleri arasında Bitlis’te düzenlenen 2. Uluslararası İMESET Kongresi’nde bildiri olarak sunulmuştur. ** Dr. Öğretim Üyesi, Bitlis Eren Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü Hukuk Bilimleri Anabilim Dalı, ORCID: 0000-0002-3332- 2634