Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

52 Yasama Sorumsuzluğu Kurumu, Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım:Türkiye ve Amerika ... which might be contrary to the purposes and terms of its legislature and might result in unfulfillment of due tasks, is to reach a conclu- sion by discussing the acceptance of it as an institutionalized norm. This study consists of six parts. In the first and second part, concep- tual framework and the historical development of the Parliamen- tary Privilege (irresponsibility) are given in terms of US and Turkey. The scope and purpose of Parliamentary Privilege (irresponsibility) is given in the second and third part in terms of US and Turkey. In the fifth part, the legal consequences of the Parliamentary Privile- ge (irresponsibility) are discussed in Turkish and in American judicial decisions in terms of America and Turkey. In the last part, the dis- ciplinary punishments given to the members in the Turkish Grand National Assembly and the US Congress are explained and the result is reached. Keywords: Parliamentary Privilege(irresponsibility), Freedom of Speech, Member of Parliament. Giriş Yasama sorumsuzluğu bugün hemen hemen bütün çağdaş dünya anayasaları tarafından kabul edilen bir kurumdur. Özellikle liberal de- mokratik siyasi sistemlerde millet adına siyasi iktidarı kullanan tem- silcilerin tam bir ifade özgürlüğüne sahip olarak bu görevlerini yerine getirmeleri liberal demokratik sistemlerin sağlıklı işlemesi açısından hayati öneme sahiptir. Hemen pek çok demokratik anayasada bu ku- ruma yer verilmiştir. Türk ve Amerikan Hukukunda Yasama Sorumsuzluğu Kurumu konulu bu çalışmada amaç, yasama sorumsuzluğunun bu ülkelerde hangi amaç ile kabul edildiğini, kabul ediliş amacının sınırsız koru- ma görüp görmeyeceğini, yasama sorumsuzluğunun temsilciler bakı- mından şahsi imtiyaz olarak mı, yoksa yerine getirilen görev sebebiyle bahşedilen bir müessese olarak mı kabul edildiğini tartışarak bir sonu- ca ulaşmaktır. Çalışmanın konusu olan Türk ve Amerikan Hukukunda yasama sorumsuzluğu, milletvekillerinin yasama çalışmalarıyla alakalı konu- larda milli iradeyi özgür bir şekilde yansıtmalarını sağlamak amacıyla onlar hakkında başlatılması muhtemel hukuki ve cezai takibata karşı güvence mekanizması niteliğindeki bir anayasa hukuku müessesesidir. Yasama sorumsuzluğu, ilkdefa İngiltere’dedaha sonraAmerika’da ve Fransa’da ortaya çıkmış, devam eden süreçte diğer ülkelere de inti- kal etmiştir. Yasama sorumsuzluğu İngiltere’de temsilcileri Kral karşı- sında daha güvenli kılmak ve bu yolla onların milli iradeyi daha özgür