Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

60 Yasama Sorumsuzluğu Kurumu, Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım:Türkiye ve Amerika ... dışında 1924 ve 1961 Anayasalarındaki düzenleme ile aynı doğrultu- dadır. Keskinsoy’a göre; 83. maddeye eklenen bu ifade çok muğlâk olup ilk bakışta yasama sorumsuzluğu kapsamındaki fiillerin dışarıda tekrarlanmasının sorumsuzluk kapsamında değerlendirilmesini şarta bağlamış gözükmektedir. Dolayısıyla bu ifade daha önceki anayasa- lardan farklı olarak yasama sorumsuzluğunun geçerli olduğu alanı daraltıcı niteliktedir. 36 Diğer bir ifadeyle Meclisçe böyle bir karar alın- dığı takdirde, milletvekilleri, bu söz ve düşünceleri Meclis dışında tek- rarlamak ve açığa vurmaktan sorumlu olacaktır. 37 Uygulamada daha çok muhalefet aleyhine işleyecek bu düzenlemeyle, 1982 Anayasası- nın, yasama sorumsuzluğunu bir ölçüde nispileştirdiği söylenebilir. 38 III. Yasama Sorumsuzluğunun Amacı Yasama sorumsuzluğunun amacı, doktrinde aynı sonuca götüren farklı ifadelerle açıklanmıştır. Bir görüşe göre, yasama sorumsuzluğu- nun iki amacı vardır; birincisi, Meclis’te millet iradesinin tam bir ser- bestlikle ifade edilmesi, ikincisi de parlamenterin düşüncelerini açık- larken herhangi bir kovuşturma kuşkusu ve korkusu taşımaması ve kendini tehdit altında hissetmemesidir. 39 Keskinsoy da çalışmasında; “ Parlamenterlerin etkili ve verimli bir şekilde, yasama fonksiyo- nunu yerine getirmelerini sağlamak, hükümetin Meclisteki çoğunluğu kendi lehine çevirerek milletvekilleri üzerinde baskı kurmasının önü- ne geçmek ve bu yolla yürütmeye karşı özellikle muhalefetteki parti- lere mensup milletvekillerini korumak, milletvekillerinin görevlerini engelleyen faktörlere karşı kalkan vazifesini görmek, milletvekillerinin temsilcilik görevlerini herhangi bir engelle karşılaşmaksızın olması ge- rektiği gibi yerine getirmelerini sağlamak, parlamento üyelerinin ceza kovuşturması korkusu olmaksızın görevlerini serbestçe yerine getirme- lerini temin etmek, Millet Meclisinde her konunun serbestçe müzakere 36 Keskinsoy, s. 12. 37 Özbudun, s. 288. 38 Tanör, Yüzbaşıoğlu, s. 242. 39 Simon Wigley, “ Parliamentary Immunity in Democratizing Countries: The Case of Turkey”, Human Rights Quarterly, C.31, 2009, s. 572, 573; Kemal Gözler, Ana- yasa Hukukuna Giriş, Güncelleştirilmiş ve Düzeltilmiş 18. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa, 2011, s. 242; Yüksel, s. 1297.