Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

66 Yasama Sorumsuzluğu Kurumu, Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım:Türkiye ve Amerika ... Türk hukukunda da parlamenter fonksiyon gereği olan bütün fiiller, sorumsuzluk kapsamına girmektedir. 70 Ancak fiilin oy, söz ve düşünce açıklaması şeklinde gerçekleştirilmiş olması gerekmektedir. 71 1982 Anayasası’nın 83. maddesinde oy, söz ve düşünce açıklamasın- dan bahsedildiğine göre, oy, söz, düşünce açıklaması niteliğindeki sözlü gerçekleştirilen fiiller gibi yazılı veya elektronik usullerle gerçek- leştirilen filler de sorumsuzluktan faydalanacaktır. Örneğin, yasama fonksiyonunun bir gereği olarak, bir rapor, kanun teklifi veya şikâyet dilekçesi gibi çeşitli belgelerin altındaki imzasından dolayı milletvekili sorumlu tutulamayacaktır. 72 Buna karşılık Meclis çalışmaları ifadesi ile oy, söz ve düşünce açıklaması ifadeleri bir arada değerlendirildiğinde, bir milletvekilinin meclis çalışmaları dışındaki yasama fonksiyonuyla bağlantısı olmayan dolayısıyla, milli iradenin oluşumuna katkısı olmayan, ona yaban- cı yaralama, adam öldürme ve hırsızlık gibi eylemler, bir milletveki- li tarafından ve Meclis çalışmaları sırasında işlenmiş de olsa yasama sorumsuzluğu kapsamına girmezler. 73 Yine aynı şekilde oy, söz ve düşünce açıklamaları, mesela bir konferans veya toplantıda sarf etmiş olduğu sözleri veya bir gazetede yazmış olduğu köşe yazısında orta- ya koymuş olduğu düşünce açıklamaları sorumsuzluk kapsamında olmayacak; diğer vatandaşlar gibi milletvekili de bunlardan sorumlu olacaktır. 74 Diğer taraftan, hakaret ve sövmenin yasama sorumsuzluğu kap- samına girip girmediği, yasama sorumsuzluğu kurumunun en çok tartışılan konularından biridir. 75 Amerika Birleşik Devletleri’ndekinin aksine, gerek doktrin ve gerek uygulamada, milletvekillerinin sarf et- tiği sözlerin anlam ve amaçları ne olursa olsun, yani bunların içeriği hakaret ve sövme biçiminde de olsa, sorumsuzluk kapsamına girdiği kabul edilmektedir. 76 Niteliği itibariyle hakaret ve sövme, düşünce öz- 2013, s. 42. 70 Teziç, s. 446 71 Abdulhakimoğulları, s. 18; Döner, s. 51. 72 Faruk Erem, Ahmet Danışman, M. Emin Artuk, Ceza Hukuku (Genel Hükümler), Seçkin Yayınevi, Ankara, 1997, s. 174; Döner, s. 51 73 Tanör, Yüzbaşıoğlu, s. 243; Teziç, s. 446-447. 74 Döner, s. 51. 75 Tanör, Yüzbaşıoğu, s. 243; Döner, s. 52. 76 Kıratlı, s. 50; Teziç, s. 447; Tanör, Yüzbaşıoğu, s. 243; Aksi görüş için bkz Sulhi