Türkiye Barolar Birliği Dergisi 139.Sayı

92 İlgilinin İstemi Gerekmeksizin Türk Vatandalığıyla İlişkisinin Kesilmesi uygulanabilmesinde önemli istisnalar öngörülmüştür. 1991’den 2010’a kadar yabancı devlet vatandaşlığının kazanılmasına bağlı kayıp halini düzenleyen devlet sayısı 17’den 12’ye düşmüştür. Bu durum, çok uy- rukluğun artan bir şekilde kabulünün sonucudur. 20 c) Vatandaşın Yabancı Ülkede Bulunması Vatandaşın yabancı ülkede bulunması, 13 ülkede 21 kayıp nede- ni olarak düzenlenmiştir. Bu ülke düzenlemeleri arasında bu sürecin usûlü (kaybın otomatik mi olacağı yoksa yetkili makam kararıyla mı olacağı), uygulanacağı kişiler (yalnızca çok uyruklu kişilere mi yoksa tüm uyruklara mı uygulanacağı), bu ölçütün uygulanması sonunda vatansızlık halinin doğup doğmayacağı, bu ölçütün uygulanacağı ki- şiler bakımından herhangi bir yaş limiti aranıp aranmayacağı, kaybın uygulanacağı kişilere bu süreci durdurma olanağı tanınıp tanınmama- sı bakımından ciddî farklılıklar vardır. “Yabancı ülkede bulunma”dan ne anlaşılacaktır? Bu ölçüt, daha önce o ülkede yaşamış ama göç etmiş vatandaşlara uygulanabileceği gibi; kan bağı yoluyla yabancı devlet vatandaşlığını kazanmış ama söz konusu devlette hiç yaşamamış va- tandaşlara da uygulanabilir. Günümüzde içinde Türkiye’nin de bulunduğu bazı ülkelerde, 22 yabancı devlet vatandaşlığının kazanılması ile vatandaşın yabancı ül- kede bulunması bir kayıp nedeni değildir. Bu ölçütün kabul edilme- diği ülkelerde, “yabancı ülkede uzun süre ikamet” ve “yabancı devlet vatandaşlığının kazanılması”, kişi ile devlet arasındaki bağın ihlâli olarak yeterli nedenler olarak görülmemektedir. Bu ülkeler, ülkeyle çok az bağı kalmış kişilerin vatandaşlıklarını elde tutmak konusunda daha az ilgili görünmektedir. 23 “Bir başka devlet vatandaşlığının gönüllü olarak kazanılması” ile “uzun süre yurt dışında ikamet”in vatandaşlıktan yoksun bırakma için yeterli nedenler oluşturmaması gerektiği savunulmaktadır. Bu 20 Bu ülkeler için bkz. De Groot/Vink/Honohan, s.5. 403 sayılı TVK’da yer alan bu hükme 5901 sayılı TVK’da yer verilmemiştir. 21 Belçika, Kıbrıs, Danimarka, Finlandiya, Fransa, İzlanda, İrlanda, Malta Hollanda, Norveç, İspanya, İsveç ve İsviçre’dir. 22 Bu devletler Bulgaristan, Yunanistan, Macaristan, İtalya, Moldova, Polonya, Ro- manya, Slovakya ve Türkiye’dir. 23 De Groot/Vink/Honohan, s.3.