Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

118 Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na Göre Verilen Hakem Kararlarının İcrası II. Hakem Kararının İcrası İçin Kesinleşmenin Şart Olmaması Mülga HUMK m. 536’ya göre, hakem kararının icra edilebilir hale gelmesi, söz konusu kararların temyiz süresi geçtikten sonra mahke- me tarafından tasdik edilmesi şartına bağlıydı. 10 Bu hüküm gereğince, ancak bu tasdikten sonra hakem kararları icra edilebilir etki kazan- maktaydı. Kanun koyucu, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda (HMK), bu ku- raldan vazgeçerek, “hakem kararına karşı iptal davası açılması kararın icra- sını durdurmaz” kuralını kabul etmiştir (HMK m. 439/4). 11 Maddenin gerekçesinde de “hakem kararlarının verildiği anda icra edilebilir hâle geti- rilmiş” olduğu belirtilmiştir. Buna ek olarak, hakem kararının mahke- me tarafından tasdik edilmesi 12 düzenlemesinden de vazgeçilmiştir. 13 Ayrıca, hakem kararının hakem veya hakem kurulu tarafından tarafla- ra bildirileceği ve kararın aslının dosya ile birlikte mahkemeye gönde- 10 Cengiz Serhat Konuralp, “Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları: Tahkim”, İÜSBE Özel Hukuk Anabilim Dalı Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2011, s. 218. Bu konuda ayrıntılı bilgi için bkz., Özbay, s. 342-344. 11 MTK m. 15/A’da ise, “iptal davasının açılması kendiliğinden hakem kararının icrasını durdurur” hükmü öngörülmüştür. Buna göre, milletlerarası hakem ka- rarları, kesinleşmeden ilâmlı icraya konu olamayacaktır (Pekcanıtez, s. 571; Pek- canıtez/Yeşilırmak, Pekcanıtez Usûl, s. 2790). HMK ile MTK arasındaki bu farkın sebebi, milletlerarası hakem kararının mahkeme tarafından iptal edilmesi halinde, kararın icra edilmiş olmasının doğuracağı ve telafisi güç sonuçların ortaya çıkma- sına engel olmak istenmesidir (Ziya Akıncı, Milletlerarası Tahkim, 4. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2016, s. 260; Özbek, s. 62). 12 Milletlerarası hakem kararlarının icra edilebilmesi için, hakem kararının kesinleş- mesinden sonra, mahkemeden icra edilebilirlik belgesinin alınması gerekmekte- dir (MTK m. 15/B). Buna göre, iptal davası için öngörülen sürenin geçmesi veya tarafların iptal davası açmaktan feragat ettiği hâllerde, hakem kararının icra edi- lebilmesi için, mahkemece hakem kararının icra edilebilir olduğuna ilişkin belge verilmesi gerekmektedir. Milletlerarası hakem kararlarının icrası için, mahkeme- den alınan icra edilebilirlik belgesi gerekli ve yeterlidir (Ceyda Süral , “Hakem Kararlarının İcrası ve İptal Davası”, Prof. Dr. Hakan Pekcanıtez’e Armağan, DE- ÜHFD Özel Sayı, 2014/16, s. 1377-1411, s. 1379). Milletlerarası hakem kararlarının icrasıyla ilgili ayrıntılı bilgi için bkz., Pekcanıtez, s. 569 vd. 13 Yürürlükten kalkan HUMK m. 532’ye göre ise, “Hakemler kararını, salahiyettar olan mahkeme kalemine tevdi eder. Karar mahkeme kalemi mahzeni evrakın- da hıfz olunarak talep eden tarafa sureti verilir. Mahkeme, kararın tevdii üzeri- ne keyfiyeti ve kararın neden ibaret olduğunu iki tarafa tahriren tebliğ ve bunu mübeyyin bir makbuz ahzeder. Karar, iki taraf hakkında ancak tebliğ tarihinde mevcut addolunur” hükmü öngörülmüştü. Bu hükümden hareketle öğretide, ha- kem kararlarının mahkemeye tevdi edilmesi ve mahkeme kanalıyla taraflara teb- liğ edilmesi şartı dolayısıyla bu kararların gerçek anlamda bir mahkeme hükmü yerine geçmediği belirtilmekteydi (Özbay, s.69).