Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

146 TFF Tahkim Kurulu Yargılamasının Adil Yargılanma Hakkı Bakımından Değerlendirilmesi III- DÜNYADA SPOR YARGILAMASI MODELLERİ Spor yargılamasına ilişkin olarak başlıca üç usul yolu karşımıza çıkmaktadır: Bunlardan ilki dernekler hukuku kapsamında kalan spor yargılaması yoludur. Spor organizasyonlarındaki dernek içi organlar buna örnek olarak gösterilebilecektir. Bu yargılama yolunda uyuş- mazlığı çözen kurullar dernek mahkemesi, spor mahkemesi, disiplin komitesi vb. isimlerle karşımıza çıkmaktadır. Bu yargılama yolunun temelinde dernek tüzüğünde yer alan spor yargılamasına ilişkin ku- rallar yer almaktadır. İkinci yol ise CAS, Alman Spor Tahkim Mahkemesi ve Alman Futbol Federasyonu Spor Mahkemesi örneklerinde olduğu gibi spor hukuku uyuşmazlıklarının derneklerden ve onların organlarından bağımsız tarafsız özel mahkemeler tarafından görülmesidir. Bu özel mahkemelerin yargılama yetkisinin dayanağı, içinde bulundukları ülkelerin anayasalarının dernek kurma özgürlüğünü düzenleyen hü- kümleridir. Dernek kurma özgürlüğüne ilişkin bu hükümler yalnız- ca spor organizasyonlarına oyunları düzenleme ve oyun kurallarını belirleme hakkı vermekle kalmamakta, aynı zamanda kendi alanı içe- risinde özel tahkimi örgütleme ve yargılamanın yürütülmesi husu- sunda da geniş yetkiler tanımaktadır. 7 Bu sistem tamamen bireysel ve kolektif irade serbestisi prensibine dayanmaktadır. Bu sebeple bu yargılama sisteminin, bu sistemi iradesiyle seçen kişiler bakımından geçerli olması gerekir. Spor yargılamasında var olan sistemler arasındaki son yol, spor uyuşmazlıklarının devlet mahkemeleri eliyle özel hukuk kurallarına göre çözüme kavuşturulmasıdır. Bu sistemde uyuşmazlıklar ilgili dev- letin anayasasında yer alan yargılama yetkisine sahip bağımsız ve ta- rafsız mahkemeler eliyle çözüme kavuşturulmaktadır. 7 Martin Nolte, “Staatliche Verantwortung im Bereich Sport – Ein Beitrag zur normativen Abgrenzung von Staat und Gesellschaft”, Lorenz von Stein Institut Schriftenreihe, Band 23, Kiel 2004, s.240; Martin Nolte, “Das Zweisäulensystem von Justiz und Sportgerichtbarkeit. Grundlagen, Grenzen und Wechselwirkun- gen”, Justiz und Sportgerichtsbarkeit – Mit- und Gegeneinander, Koorperation oder Clich?, Tagungsband des wfv Sportrechtsseminars vom 26.-28. September 2014 in Wangen/Allgäu, Baden Baden 2016, s.15.