Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

147 TBB Dergisi 2019 (140) Fatih GÜNDOĞDU IV- TÜRKİYE’DE GEÇERLİ SPOR YARGILAMASI MODELİ Türkiye’de spor yargılamasında nihai karar merci tahkim kurul- larıdır. Spor disiplin hukukunun hızlı bir şekilde işletilmesi amacıyla 2001 yılında gerçekleştirilen Anayasa değişikliği 8 ile T.C. Anayasası m.59’a eklenen bir fıkra ile spor federasyonlarının spor faaliyetleri- nin yönetimine ve disiplinine ilişkin kararlarına karşı ancak zorunlu tahkim yoluna başvurulabileceği ve tahkim kurulu kararlarının kesin olup bu kararlara karşı hiçbir yargı mercii yoluna başvurulamayacağı hususu hükme bağlanmıştır. 9 Türkiye’de spor yargılaması bakımından Anayasa’nın 59. madde- sindeki düzenlemenin konusunu oluşturan iki tahkim kurulu bulun- maktadır. Bunlardan ilki Spor Genel Müdürlüğü bünyesinde yer alan tahkim kuruludur ve bu kurul Spor Genel Müdürlüğü’nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’a göre kurulmuştur. Bu kurul futbol dışın- daki spor federasyonlarının disiplin kurulları tarafından verilen karar- ların temyiz merci olarak görev yapmaktadır. Bu kurullardan ikincisi ise Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Tahkim Kurulu’dur ve bu Kurul yasal dayanağını 5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve 8 Değişikliğin gerekçesi şu şekildedir: “Anayasa’da yapılan bu değişiklikle, sportif faaliyetlerinin yönetilmesine ve disiplinine ilişkin ihtilafların süratle ve yargı de- netimine tabi olmaksızın kesin olarak çözüme kavuşturulması amaçlanmıştır. Bu çerçevede ilgili kurulların müsabakalarla, kulüplerle, sporcularla ve sporla ilgili diğer kişiler hakkında verdikleri müsabakadan men, küme düşürme, ligden ihraç, ihraç, seyircisiz oynama ve puan tenzili gibi kararlarına karşı süratli ve kesin bir denetim yolu öngörülmektedir”. 9 2011 yılında AY m.59’un değiştirilmesine Anayasa Mahkemesi’nin 2009 ve 2011 yıllarında vermiş olduğu iki iptal kararı neden olmuştur. Bunlardan biri 3289 sa- yılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Ka- nun Ek madde 9’dur. Bu madde GSGM Tahkim Kurulu’nu düzenlemektedir. Söz konusu maddede federasyon ile kulüpler; federasyon ile hakemler; federasyon ile teknik direktörler ve antrenörler; kulüpler ile teknik direktör ve antrenörler kulüpler ile oyuncular; kulüpler ile kulüpler arasında çıkacak ihtilaflar hakkında yönetim kurulunca verilecek kararlar ile disiplin veya ceza kurulu kararlarını, il- gililerin itirazı üzerine inceleyerek kesin karara bağlamakla Tahkim Kurulu’nun görevli olduğu belirtilmiştir. Aynı şekilde bu Kanun’a dayanarak çıkarılan GSGM Tahkim Kurulu Yönetmeliği m.12’de de Tahkim Kurulu kararlarının kesin ol- duğu belirtilmiştir. AYM bu durumu Anayasa’ya aykırı bulmuş ve hükmü iptal etmiştir. AYM ikinci olarak ise 5894 sayılı TFF Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un Tahkim Kurulu’nun kararlarının kesin ve nihai olduğunu düzenleyen 6. maddesinin 4. fıkrasını Anayasa’ya aykırı görerek iptal etmiştir. Bu kararlar üzerine Anayasa değişikliği paketine son dakikada bu hüküm de eklenmiştir. Bu Anayasa değişikliğine FIFA ve UEFA’nın spor uyuşmazlıklarının adli yargıda gö- rülmesini istememesi neden olmuştur.