Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

160 TFF Tahkim Kurulu Yargılamasının Adil Yargılanma Hakkı Bakımından Değerlendirilmesi IX- TFF YARGILAMASININ ADİL YARGILANMA HAKKI BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ Yukarıda izah edildiği gibi, AİHM Sözleşmenin 6. maddesinde geçen “mahkeme” kavramını içtihatlar yoluyla geliştirdiği kriterlere göre değerlendirmektedir. Buna göre kendi görev alanına giren uyuşmazlık- ları belirli bir usul izleyerek ve hukuk kurallarına dayanarak çözen , kanun- la kurulmuş bir merci mahkeme sayılmaktadır. Bu noktada öncelikle, iç hukukta kararlarının niteliği tartışılan TFF Tahkim Kurulu’nun AİHS m.6 anlamında bir mahkeme olarak sayıldığı söylenebilecektir. Nitekim TFF Tahkim Kurulu tarafından yapılan yargılamanın adil yargılanma hakkını ihlal ettiği gerekçesiyle 2007 yılında yapılan bir başvuruda AİHM TFF Tahkim Kurulu’nun mahkeme sayılıp sayılma- yacağı meselesi ile ilgili şu a çıkla malarda bulunmuştur: 55 “Sözleşme’nin 6. maddesinin tüzel kişiler arasındaki anlaşmazlıkların çzumlenmesi ama- cıyla tahkim mahkemelerinin kurulmasını engellemediğini hatırlatmaktadır. Nitekim 6. maddede gecen “mahkeme” sozcügnun, mutlak suretle ülkenin standart adli mekanizması içerisinde yer alan, klasik türden bir hukuk mah- kemesi olarak anlaşılmamalıdır; bu nedenle söz konusu sözcük, uygun temi- natları sunması daimi şartıyla, sınırlı sayıda özel konularda hüküm vermek üzere kurulmuş bir organı içerebilir (Lithgow ve Diğerleri - Birleşik Krallık, 8 Temmuz 1986, § 201, Seri A no. 102). Ayrıca, ihtiyari tahkim ile zorunlu tahkim arasında bir ayrım yapılması gerekmektedir. Normalde 6. madde, ih- tiyari olarak tahkime gidilen hallerde hiç bir sorun teşkil etmemektedir. Öte yandan şayet tahkim, yasa gereği olması anlamında zorunlu ise, tarafların elinde anlaşmazlıklarını Tahkim Kuruluna götürmekten başka seçenek yoktur ve Kurulun, 6 § 1 maddesinde belirlenen güvenceleri sunması gerekmektedir (Suda - Çek Cumhuriyeti, no. 1643/06, §§ 50, 28 Ekim 2010)”. 56 Bu başvuruda AİHM, TFF Tahkim Kurulu’nu mahkeme olarak ka- bul etmektedir. Kararda ayrıca TFF Tahkim Kurulu’nun bir “zorunlu tahkim” yolu olduğu da belirtilmektedir. Bunun anlamı, ihtiyari tah- kimde 6. maddede sayılan güvencelerin uygulanamayacak olabilme- 55 Kolgu - Türkiye, 2935/07. 56 Belirtmek gerekir ki AİHM söz konusu başvuruda AİHS m.6’ye göre adil yargı- lanma hakkına ilişkin kriterleri açıkladıktan sonra somut başvuru ile ilgili hiçbir değerlendirme yapmaksızın söz konusu yargılamaların ozel mahiyetinin, başvu- ranın Sozleşme’nin 6. maddesi kapsamında sahip olduğu haklarını ihlal ettiğinin düşünülemeyeceği kanaatine varmıştır.