Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

176 Avrupa Birliği İçerisinde Yargı Kararlarının Serbest Dolaşımı: Sınır Ötesi Takiplerde ... 4/2009 sayılı Nafaka Alacaklarının Takibine İlişkin Tüzük 14 içerisinde de göstermiştir. Mahkeme kararlarının AB içerisinde serbest dolaşımında atılan en büyük adım ise, 10.01.2015 tarihinde yürürlüğe giren 1215/2012 sayı- lı “Özel Hukuk Ve Ticari Uyuşmazlıklarda Yargı Yetkisi İle Mahke- me Kararlarının Tanıma ve İcrasına İlişkin Tüzük” 15 olmuştur. İlgili düzenleme yukarıda kısaca bahsettiğimiz, kendisi ile aynı adı taşıyan 44/2001 sayılı Tüzüğün yenilenmiş halidir. Yeni düzenlemenin hede- finde, bir üye devlet mahkemesince verilen kararın tüm AB ülkelerin- de ilave bir isleme gerek kalmaksızın icra edilebilir kılınması vardır. Tüzüğün kapsamına, adından da anlaşılabileceği gibi, yalnızca özel hukuk uyuşmazlıkları ile ticari uyuşmazlıklar girmektedir. 16 Geçici hukuki koruma tedbirlerine ilişkin verilen mahkeme kararları da yine Tüzük kapsamına alınmıştır (1215/2012 s. Tüzük md. 2/a). 1215/2012 sayılı Tüzük, bir üye devlet mahkemesince verilen ka- rarın, diğer bir üye devlette tanınması ve icra edilmesi için herhangi bir ara prosedüre gerek duymamıştır. Bunun yerine, kararı veren mah- kemenin, verilen kararın kesin hüküm teşkil ettiği ve AB içerisinde icra edilebilir olduğu yönündeki açıklaması yeterli görülmüştür. 17 Bu açıklama, alacaklının talebi üzerine matbu bir form aracılığıyla gerçek- leşecektir (1215/2012 s. Tüzük md. 42/1, 53). Böylece 1215/2012 sayılı Tüzük ile yargı kararlarının AB içerisinde serbest dolaşımı tüm özel hukuk uyuşmazlıkları için önemli ölçüde kolaylaşmıştır. 14 Verordnung (EG) Nr. 4/2009 des Rates über die Zuständigkeit, das anwendbare Recht, die Anerkennung und Vollstreckung von Entscheidungen und die Zusam- menarbeit in Unterhaltssachen vom 18. Dezember 2008. 15 Verordnung (EU) Nr. 1215/2012 des Europäischen Parlaments und des Rates über die gerichtliche Zuständigkeit und die Anerkennung und Vollstreckung von Ents- cheidungen in Zivil- und Handelssachen vom 12. Dezember 2012. 16 Aile hukukuna ait belirli tip uyuşmazlıklar ile miras hukuku ve nafaka uyuş- mazlıkları Tüzük kapsamı dışında tutulmuştur (1215/2012 s. Tüzük md. 1/2). Özel hukuk ve ticari uyuşmazlık kavramının geniş tanımı için bkz: Adolphsen, Europäisches Zivilverfahrensrecht, s. 78. 17 Belirtmek gerekir ki, borçlunun da, kararın icra edilebilirliğine itiraz hakkı var- dır. Kararın icrasına engel olacak nedenlerin neler olduğu Tüzükte sırasıyla be- lirtilmiştir. Buna göre; kararın icra edilecek ülkenin kamu düzenine açıkça aykırı olması, borçlunun hukuki dinlenilme hakkının zedelenmesi, daha önce başka bir ülke mahkemesince taraflar arasındaki uyuşmazlıkla ilgili verilen kararla çelişme- si gibi hallerde, kararın icra edilebilirliği itiraz konusu yapılabilecektir (1215/2012 s. Tüzük md. 46, 45).