Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

17 TBB Dergisi 2019 (140) Semih Batur KAYA luğu ile tek bir iradeye indirgeyecek bir heyete devretmeleridir. Yani kendi kişiliklerini taşıyacak tek bir kişi veya heyet tayin etmeleri ve herkesin, bu kişi veya heyetin, ortak barış ve güvenlikle ilgili işlerde yapacağı veya yaptıracağı şeylerin amili olmayı kabul etmesi ve kendi iradesini o kişi veya heyetin iradesine ve muhakemesini de onun mu- hakemesine tabi kılmasıdır. Bu onaylamak veya rıza göstermekten öte bir şeydir; herkes herkese, senin de hakkını ona bırakman ve onu tüm eylemlerinde aynı şekilde yetkili kılman koşuluyla, kendimi yönetme hakkını bu kişiye veya bu heyete bırakıyorum demişçesine, herkesin herkesle yaptığı bir ahit yoluyla, hepsinin bir ve aynı kişilikte gerçek- ten birleşmeleridir. Bu yapıldığında, tek bir kişilik halinde birleşmiş olan topluluk, bir devlet, olarak adlandırılır. İşte o Ejderhanın veya ölümsüz Tanrı’nın doğuşu böyle olur. 25 Hobbes’a göre uyruklar hükümet şeklini değiştiremez. Egemen güçten vazgeçilemez, Hiç kimse, çoğunluk tarafından belirlenen ege- menin kuruluşuna, adaletsizlik etmeden karşı gelemez. Egemenin eylemleri uyruklar tarafından eleştirilemez. Egemenin yaptığı hiçbir şey, uyruk tarafından cezalandırılamaz. Uyruklarının barışı ve savu- nulması için neyin gerekli olduğuna egemen karar verir. Uyruklara hangi düşüncenin öğretileceğine egemen karar verir. Yargılama ve anlaşmazlıkları çözme hakkı da egemene aittir. Egemenin bu hakla- rı bölünemez. 26 Norm koyma yetkisinin tümü egemene aittir. İyiyi ve kötüyü, yasal olanı ve yasal olmayanı belirleme hakkı egemenindir. Toplum yasalarını, yani devlet yasalarını egemen yapar. Yargılama ve anlaşmazlıkları çözme hakkı da egemenindir. Egemenliğin bu hakları, bir başka deyişle parçaları bölünemez bir bütündür. Bu haklar temel ve bölünemezdir ve onlardan biri herhangi bir şekilde terk edilemez ve bu nedenle bu haklar, egemen güçten feragat edilmesi dışında, asla yok olamaz. 27 Bodin’den sonra Leviathan’ı yazan Hobbes klasik egemenlik an- layışının ikinci büyük düşünürüdür. Hobbes ayrıca devleti hem baş- langıçta onu kuran halktan hem de aynı zamanda iktidar sahiplerinin kişiliğinden ayırmakla da modern devlet kavramının ilk kapsamlı teo- 25 Mete Tunçay, Batı’da Siyasal Düşünceler Tarihi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 5. Baskı, İstanbul 2014, s. 229-230. 26 Tunçay, a.g.e., s. 231-237. 27 Hobbes, a.g.e., 141-144.