Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

195 TBB Dergisi 2019 (140) Arif Barış ÖZBİLEN Ad ile ilgili olarak, o adı taşıyan kişinin olduğu kadar, o kişi ile sosyal veya ekonomik ilişkiler içine giren kişilerin de korunmaya de- ğer menfaatleri bulunmaktadır. Bu menfaat özellikle, adın haklı bir sebep olmaksızın değiştirilememesinde kendini gösterir. 6 Gerçekten, bir kimsenin dilediği zaman, olur olmaz saiklerle adını ya da soyadını değiştirmesi, bu kişinin eski adını kullanarak ilişki kurduğu ve bu ki- şiyi eski adıyla tanıyan kimseler bakımından güven zedeleyici ve hatta zarar doğurucu neticeler yaratabilir. 7 İşte bu nedenle MK m. 27/f. 1 hükmü, adın değiştirilmesini belirli koşullara bağlayarak, kişilerin ad ya da soyadlarını istedikleri gibi ya da diledikleri zamanda değiştir- melerinin önüne geçmeyi amaçlamıştır. Adı geçen hüküm, adın değiş- tirilmesinin ancak haklı sebeplerin varlığı hâlinde söz konusu olabile- ceğini düzenlemekte ve ad değişikliğinin yalnızca mahkeme kararına dayanılarak gerçekleşebileceğini öngörmektedir. Bu hüküm karşısın- da, adını veya soyadını değiştirmek isteyen bir kimse, bunu sağlamak için dava açmak ve hâkime ad ya da soyadı değişikliği talebinin haklı bir sebebe dayandığını ispat etmek zorundadır. 8 Yasal düzenleme ile haklı sebepleri sıralayan sınırlayıcı bir liste oluşturmak mümkün ol- mayacağından, ad değişikliğini gündeme getiren sebebin haklı olup olmadığı hâkim tarafından takdir edilecektir. 9 gesetzbuch I: Art. 1–456 ZGB, 5. Aufl., Basel 2014, Art. 29, No: 1; Hausheer/Ae- bi-Müller, sh. 279; Oğuzman/Seliçi/Oktay Özdemir, sh. 110; Kılıçoğlu, sh. 451; Özsunay, sh. 186; Aebi-Müller, Art. 29, No: 3. 6 Thévenaz, Art. 30, No: 17; Sibylle Hofer, Einleitungsartikel und Personenrecht (Hofer/Hrubesch-Millauer/Roberto), Bern 2011, sh. 200; August Egger, Kom- mentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch, I. Band: Einleitung und Personen- recht, Art. 11-89, Zürich 1978, sh. 282. Ayrıca bkz. ATF 131 III 201. 7 Akipek/Akıntürk, sh. 446. 8 Dural/Öğüz, sh. 177. 9 Helvacı, sh. 178; Kılıçoğlu, sh. 458; Oğuzman/Seliçi/Oktay Özdemir, sh. 122. Bkz. Yarg. 8. HD, 8.2.2018 tarih ve E. 2017/6911, K. 2018/1819 sayılı kararı: “Hangi hâllerin haklı sebep teşkil ettiği konusu her bir davadaki özel koşullara göre mah- kemece belirlenecektir. Bu belirleme yapılırken objektif koşullardan çok değiştir- me isteminde bulunanın mahkemeye sunacağı özel nedenlerin dikkate alınması gerekir. Bu özel ve kişiye özgü nedenler; istemde bulunanın kişiliği, sosyal statüsü, aile ilişkileri de göz önünde bulundurularak hâkim tarafından değerlendirilmeli- dir. Ad ve soyadı kişiliğin ayrılmaz bir öğesidir. Kişi bununla anılır ve tanımlanır. Ad veya soyadı niteliği gereği onu taşıyan kişi tarafından benimsendiğinde anlam taşır. Adını benimsemeyen kişiliği ile özdeşleşmeyen kimsenin, adını değiştirmek istemesi en doğal hakkıdır. Böyle bir durumda, ad değiştirme istemlerini içeren davalarda davacının tercih ve arzusunun ön planda tutulması ve öncelikle dikka- te alınması gerekir” (http://www.kazanci.com) .