Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

201 TBB Dergisi 2019 (140) Arif Barış ÖZBİLEN kaydının kapatılması; ölüm, gaiplik, Türk vatandaşlığının kaybı, ev- lenme, boşanma, evlât edinilme, soybağının düzeltilmesi veya reddi gibi olaylar nedeniyle bir kaydın üzerinde işlem yapılamaz hâle geti- rilmesi olarak tanımlanmaktadır. Kaydın kapatılmasına ilişkin sebep ortadan kalktığında veya kaydın yeniden açılmasını gerektirecek yeni bir sebep ortaya çıktığında ise kayıt yeniden açılmaktadır. Kaydın açıl- masından sonra kişisel durumda meydana gelmiş olan olaylar kişinin kaydına işlenir (NHK m. 14/f. 2). Konuyu bir örnekle somutlaştırmaya çalışalım. Kişinin aile kü- tüğüne tescil edilen adı Perran’dır. Ancak bu kişinin kaydı, evlendi- ği için bir başka yere taşınmış ve bu işlem sırasında adı, açık kaydı- na yanlışlıkla “Perihan” olarak yazılmıştır. “Perihan” adı uzun yıllar boyunca bu kişi tarafından birçok resmî işlemde kullanılmış ve kişi yıllarca “Perihan” ismiyle tanınmıştır. İdare, adı, açık kaydı ile kapalı kaydında farklı olarak yer alan bu kişinin resmî makamlar karşısında zor durumda kalmasını engellemek için bu yanlışlığı re’sen düzelte- memektedir. 5490 sayılı Kanun’a eklenen geçici madde 8’in yürürlüğe girmesiyle birlikte, kişinin kapalı kaydında yer alan ad ve soyadına ilişkin düzeltme talepleri de idare tarafından dikkate alınacaktır. Bu sayede, çevresinde yıllardır “Perihan” adıyla tanınmış olan kişi, bu ad açık kaydına yanlışlıkla yazılmış olmasına rağmen, bu adını tercih edebilecek; kapalı kaydında yer alan “Perran” isminin “Perihan” ola- rak düzeltilmesini idareden talep edebilecektir. Görüldüğü gibi, NHK m. 14/f. 1 hükmü, kapalı kayıtlar üzerinde işlem yapılamayacağını açıkça ortaya koymuş olmasına rağmen, Ge- nelge m. 8 ile getirilen düzenleme, kişinin kapatılmış olan kaydındaki ad veya soyadının da düzeltilebileceğini öngörmektedir. Aslına bakı- Bununla birlikte, Yargıtay’ın bu kuralı çok katı uygulamadığını gösteren kararları da mevcuttur. Bkz. Yarg. 8. HD, 3.5.2018 tarih ve E. 2017/7680, K. 2018/12058 sayılı kararı: “… her ne kadar kapalı kayıtlar üzerinde işlem yapılamaz ise de davanın temelini oluşturan “Nazife” adının “Nefise” olarak idarece düzeltildiği, 2013 yılında da adı geçenin nüfus kaydı kapalı olmasına rağmen, idarece davaya konu işlem kapalı kayıtlar açılarak yapılmış olduğundan davacının eldeki davayı açmakta hukukî yararı mevcut olup, duruşma açılarak taraf delilleri toplanıp olu- şacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, davacının delil sunma ve hukukî dinlenilme hakkı ihlâl edilerek dosya üzerinden davanın reddine karar verilme- si doğru görülmemiştir” (http://www.kazanci.com) . Benzer yönde bkz. Yarg. 8. HD, 25.6.2018 tarih ve 10231/14329 sayılı; Yarg. 8. HD, 10.5.2018 tarih ve E. 2017/7774, K. 2018/12473 sayılı kararları.