Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

209 TBB Dergisi 2019 (140) Arif Barış ÖZBİLEN uyarınca kısıtlanan hükümlülerin, ancak vasilerinin de ad veya so- yadı değişikliği talebine ilişkin yazılı izinlerinin bulunması kaydıyla NHK geçici madde 8 hükmünden yararlanabileceklerini belirtmekte- dir. Buna karşılık, Genelge’nin 7. maddesine göre, MK m. 408 hükmü gereği kendi isteğiyle kısıtlanmış olan bir kimse, yasal temsilcisinin iznini almaya gerek duymaksızın, nüfus müdürlüğüne ad veya so- yadı değişikliği talebinde bulunabilecektir. Özgürlüğü bağlayıcı ceza nedeniyle kısıtlanmış olan bir kimse, ad ya da soyadı değişikliği talebi için yasal temsilcisinin yazılı iznine ihtiyaç duyarken; aynı talepte bu- lunan kişi, kendi isteği üzerine kısıtlanmış ise, onun, yasal temsilcinin iznine ihtiyaç duymuyor oluşu açıklanmaya muhtaç kalmaktadır. Ka- nun koyucunun, kısıtlılıkları farklı nedenlere dayanan kişiler arasın- da, bir hakkın yasal temsilcinin iznine bağlı olmadan kullanılıp kul- lanılamayacağı hususu ile ilgili olarak yapmayı tercih etmediği böyle bir ayrımın, Genelge ile öngörülmüş olması açıkça Kanuna aykırılık teşkil etmektedir. Genelge’nin, yadırgatıcı bir biçimde, kısıtlanmaları farklı nedenle- re dayanan kişiler arasında farklı bir başvuru prosedürü öngörmesi dı- şında, sınırlı ehliyetsiz olan kimseler bakımından da eşit bir yaklaşım tarzı benimsemediği görülmektedir. Nitekim Genelge, her ne kadar yalnızca iki kısıtlanma sebebini dikkate almış dahi olsa; nihayetinde, kısıtlı kimselerin ad veya soyadı değişikliği taleplerini hangi şartlar altında ileri sürebilecekleri hususunu düzenlemektedir. Oysa bilindiği gibi, sınırlı ehliyetsizler, yalnızca ayırt etme gücüne sahip olup, kısıt- lanmış kişilerden ibaret değildir. Ayırt etme gücü olan ancak henüz ergin olmayan kişiler yani mümeyyiz küçükler de hukuken sınırlı eh- liyetsiz kategorisi içinde değerlendirilmektedir. Bu nedenle, tıpkı ayırt etme gücüne sahip bir kısıtlı gibi, ayırt etme gücüne sahip olan bir küçüğün de, Kanunda öngörülen nedenlerin varlığı hâlinde, ad veya soyadını değiştirme hakkına sahip olduğunu kabul etmek gerekir. O hâlde, Genelge ile açıkça düzenlenmemiş olsa bile, örneğin NHK geçi- ci madde 8 hükmünün yollama yaptığı 2525 sayılı Soyadı Kanunu’na göre, toplum nazarında “gülünç” ya da “iğrenç” olarak nitelendirile- bilecek bir soyadına sahip olan ve bu nedenle okul arkadaşları tara- fından sürekli bir biçimde aşağılamalara maruz kalarak, alay konusu