Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

213 TBB Dergisi 2019 (140) Arif Barış ÖZBİLEN nun ..../…./……. tarihli ve ……. sayılı kararı ile adı ve/veya soyadı “…..” iken “….…” olarak düzeltilmiştir ” şeklinde açıklama yapılacaktır. Nüfus kaydında yapılacak olan bu değişiklik, MERNİS 30 Uygulama Yazılı- mında da “Ad ve Soyadı Güncellemesi” olarak gerçekleştirilecektir. Bu güncellemenin yapılabilmesi için il veya ilçe idare kurulu kararına ait bilgilerin girilmesi zorunlu tutulmuştur. Görüldüğü gibi, NHK geçici m. 8 hükmü kapsamında talep edi- len ad veya soyadı değişiklikleri herhangi bir mahkeme kararına gerek duyulmaksızın, il veya ilçe idare kurullarının vereceği karar doğrultu- sunda gerçekleşmektedir. Aslına bakılırsa, kişilerin ad ve soyadlarının değiştirilmesi konusunda mahkeme kararı aranmaksızın bu değişik- liklerin idarî yoldan gerçekleşebilmesinin, kamu düzeni açısından bir takım sakıncalar doğurabileceği düşünülebilir. 31 Bununla birlikte, ad ve soyadı değişikliğine ilişkin talepleri karara bağlama yetkisinin doğ- rudan doğruya idareye bırakıldığı hukuk sistemleri de mevcuttur. Örneğin İsviçre’de, adını ya da soyadını değiştirmek isteyen bir kişi, bu talebinin gerçekleşmesi için Türkiye’de olduğu gibi dava aç- mak zorunda değildir. İsviçre Medenî Kanunu m. 30 hükmü uyarınca, yerleşim yerinin bulunduğu kanton hükümeti, 32 haklı sebeplerin bu- lunması hâlinde bir kimsenin adını (ve soyadını) değiştirmesine izin verebilmektedir (CC art. 30 al. 1). Görüldüğü gibi, İsviçre hukukun- da haklı sebeplerin varlığı konusundaki değerlendirme yetkisi MK m. 27/f. 1 hükmünde olduğu gibi hâkime değil, idareye bırakılmıştır. Ancak isim değişikliği taleplerinin reddini konu alan kanton idaresi kararlarına karşı adlî yargıya başvuru hakkı bulunmaktadır. 33 30 MERNİS (Merkezî Nüfus İdare Sistemi) Projesi, kişi hâllerine ilişkin tüm bilgile- rin elektronik ortama aktarılmasını amaçlayan ve kişi hâllerine ilişkin bilgilerde meydana gelen değişikliklerin anlık güncellenmesini ve bir ağ üzerinden güvenle paylaşılmasını sağlayan bir proje olarak tanımlanmaktadır. İçişleri Bakanlığı’na bağlı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nce yürütülen MERNİS Proje- si ile nüfus kayıtlarının bilgisayar ortamına aktarılarak ilçe nüfus veri tabanlarının oluşturulması ve ilçe nüfus veri tabanlarını Merkez ile bütünleştirerek Merkezî Nüfus Veri Tabanı’nın kurulması sağlanmaktadır. Bkz. https://www.nvi.gov.tr/ hakkimizda/projeler/mernis/genel-olarak-mernis 31 Bkz. Oğuzman/Seliçi/Oktay Özdemir, sh. 128, dn. 423. 32 Ancak kantonların bu yetkiyi başka idarî birimlere devretmelerine izin verilmiş- tir. Bkz. Deschenaux/Steinauer, sh. 136; Bucher, sh. 181. 33 Bkz. Thévenaz, Art. 30, No: 33; Deschenaux/Steinauer, sh. 137.