Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

231 TBB Dergisi 2019 (140) İbrahim GÜL bugünkü teknolojinin fabrikayı kapatmaksızın çevreye verilen zararı giderme imkânı sunmadığını düşünelim. Eğer mağdurun bütün ge- lecekteki zararlarını kapsayan toplam bir tazminat almasına izin ve- rilirse, zarar veren tazminatı zaten ödediğinden daha iyi bir teknoloji arayışına girmek istemeyebilir. Halbuki mahkeme, makul bir teşvik sağlamak için mağdurun oluşan zararlarını, zarar verenin zararı önle- yinceye kadar her yıl tazmin etmesini veya dava etmesini kabul edebi- lir. Burada zararın birliği ilkesi uygulanmayarak zarar verenin zararı önleyici tedbirler alması teşvik edilir. 37 Çünkü zarar veren, yeni bir teknoloji geliştirerek ilerleyen zamanda yıl bazında ödeyeceği tazmi- nattan kurtulabilir. Diğer yandan zararın birliği ilkesi misli tazminatlar, ceza amacıyla verilen tazminatlar veya zararı aşan tazminatlar bakımından geçerli olmadığı söylenebilir. Çünkü bu tazminatların amacı, zararı telafi et- mek değil, zararı aşan bir tazminat vermektir. 38 II- ZARARIN BİRLİĞİ İLKESİNİN SONUÇLARI Zararın birliği ilkesinin sonuçları, gelecekteki zararların şimdiden tazmini nedeniyle gelecekteki zarar miktarının hesap anına ıskonto edilmesi, zamanaşımı süresinin bütün zararlar bakımından aynı anda başlaması ve birden fazla dava sebebine izin verilmemesi olarak üç başlıkta toplanabilir. Zararın birliği ilkesinin bir sonucu, gelecekteki zararın şimdiden tazmini nedeniyle gelecekteki zarar miktarının hesap anına ıskonto etme zorunluluğudur. 39 Bu zorunluluk, tazminatın telafi işlevinin bir gereğidir. Gerçekten mağdurun gelecekteki zararları için şimdiden aldığı tazminat tutarı, gelecekteki zarar tutarına eşit olursa mağdur, önceden aldığı tazminatın getirisi kadar daha fazla tazminat almış olur. Diğer bir deyişle mağdur, zararın oluşacağı zaman gelmeden önce aldığı tazminatı yatırımla değerlendirerek bir getiri elde ede- 37 Dobbs, s.213. 38 Detaylı bilgi için bkz. Gül, s.198 vd. 39 Dobbs, s.219, s.792. Gelecek zarar tutarının peşin sermaye değerinin %10 oranın- da ıskonto edilmesine ilişkin Yargıtay’ın uygulamasının eleştirisi için bkz. Ahmet İyimaya, “Tazminatın Çokluğu Sorunu (Yahut Normatif Tazminattan Keyfi Taz- minata Doğru)”, TBB Dergisi , Ankara 1990, Sa.2, s.180-211, s.202.