Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

255 TBB Dergisi 2019 (140) Yakup KORKMAZ larıdır. 48 Türk hukukunda araştırma etik kurullarıyla ilgili düzenleme mevcutken 49 , hastane etik kurulları ile ilgili genel düzenleyici bir iş- lem/mevzuat bulunmamakta, kurumlar kendileri etik kurul yönerge- leri yayınlayabilmektedirler. Bu bağlamı içinde hastane Etik Kurulları, tıbbi uygulamalar sıra- sında ortaya çıkan/çıkabilecek olan etik sorunların çözümlenmesin- de yol gösteren, klinik içindeki ilgili tüm çalışanların temsilcilerinden oluşan, tartışılan konunun niteliğine göre yapılarında misafir üyeler bulunduran, etik duyarlılık geliştirme konusunda eğitim veren, ileti- şim kopukluklarını gidermenin yanı sıra etik ilkelere uygun kurumsal politikalar geliştirilmesi ve sınırlı kaynakların kullanımına yönelik ön- celiklerin saptanmasıyla ilgili öneriler de sunan disiplinler arası danış- ma kurullarıdır .50 Böylece hastane etik kurullarının temel amacı, sağlık hizmetinin yürütülmesinde karşılaşılan tıp etiği sorunları bakımından karar ver- mede hasta, hasta yakını ve hekimlere danışmanlık etmek olarak be- lirtilebilir. 51 Hastane Etik Kurulu’nun aldığı kararlar, müdavi hekim için bağ- layıcı olmayıp, öneri niteliğindedir. 52 Bu yüzden mesleki özerkliğe/ba- ğımsızlığa müdahale anlamı taşımaz. Nitekim bu kararların bağlayıcı olmadığı hastane etik kurul yönergelerinde açıkça vurgulanmaktadır. Örneğin, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Birimi Hastane Etik Kurul Yönergesi m. 7 “ Etik Kurulun kararları tavsiye niteliğindedir, taraf- lar için bağlayıcı değildir. Mesleki bağımsızlığa müdahale anlamı taşımaz .”; Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Hastane Etik Kurulu Yönergesi m. 9/1-a “ HEK bu ve benzeri konularda yaşanabi- şartlar yerine getirildiğinde tıbbi araştırmalara onay veren kurullardır. Araştırma etik kurulları konumuzla ilgili olmadığından inceleme dışı tutulmuştur. 48 Karabacak Furuncı, s. 6. 49 İlaç ve Biyolojik Ürünlerin Klinik Araştırmaları Hakkında Yönetmeliğin birinci maddesinde, bu Yönetmeliğin amacının, Klinik Araştırmalar Danışma Kurulu ve etik kurulların teşkili, görevleri, çalışma usul ve esaslarını düzenlemek olduğu belirtilmiştir. 50 Karlıkaya, s. 21. 51 Karabacak Furuncı, s. 21. 52 Karlıkaya, s. 23. Kurulların bir yargılama yeri olmadığı, karar aşamasında hekim- lerin, hastaların ya da ailenin yerini almaması gerektiği bildirilmektedir. Bkz. Kar- lıkaya, s. 26