Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

322 Ticari İşlerde Faiz ve Yargıtay Uygulaması muaccel olacağı an, tarafların anlaşması veya bir ihbar ya da kanun hükmü veyahut hukukî işlemin niteliği ile belirlenebilmektedir. Böyle bir belirleme söz konusu değilse, TBK m. 90 uyarınca borç doğduğu anda muaccel olmaktadır. 65 Üçüncüsü, alacaklının borçluya bir ihtar göndererek, borçluyu borçlanılan edimi yerine getirmeye davet etme- sidir. Alacaklı ihtarında, alacağı talep yönündeki iradesini kesin olarak ortaya koymalı, edimi yerine getirmediği takdirde sonuçlarından so- rumlu olacağı yönünde borçluyu açıkça uyarmalıdır. 66 İhtar, borçluya ulaşması gereken, tek taraflı, hukukî işlem benzeri, alacaklı tarafından yapılan bir irade açıklaması olarak tanımlanmaktadır. 67 İhtar çekilmesi gereken hâllerde, temerrüt ihtarın borçluya ulaşması ile gerçekleşmek- tedir. 68 Bununla birlikte ihtarda ödeme için bir zaman dilimi öngörül- müşse, temerrüt faizi bu zaman diliminin sonundan itibaren işlemeye başlamaktadır. Gönderilen ihtarda, muaccel olan borcun ihtarın tebliğ tarihinden itibaren üç gün içinde ödenmesinin istenildiği bir hâlde du- rum böyledir. TBK m. 117 /f.II ’de ise belirli vadeli borçlar ile diğer bazı hâllerde borçlunun ihtara gerek kalmaksızın temerrüde düşeceği düzenlenmiş- tir. Belirli bir vadede yerine getirilmesi gereken borçlara, “belirli vadeli borçlar” denilmektedir. Belirli vadeli borçlarda, ya taraflar borcun ifa edileceği günü birlikte tespit ederler ya da taraflardan biri, sözleşme- de kendisine tanınan yetkiye istinaden bu günü belirler. Borçlu bu şe- kilde ifayı belirli bir vadede gerçekleştirmekle yükümlüyse, ihtar çe- kilmesine gerek olmaksızın belirli vadenin geçmesi ile kendiliğinden temerrüt gerçekleşmektedir. 69 Öte yandan borç muaccel olmamasına rağmen, borcu ifa etmeyeceğini alacaklıya açıkça bildirmişse, bu hâlde de borçlu ihtara gerek kalmaksızın temerrüde düşmektedir. Böyle bir hâlde borcu ifa etmeme iradesini açıkça ortaya koyan borçluya ihtar çekilmesinin hiçbir anlamı yoktur. 70 65 Eren, Genel Hükümler, s. 1093. 66 Eren, Genel Hükümler, s. 1093. 67 Serkan Ayan, “6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 1530. maddesi Gereğince Borçlunun Temerrüdü”, DEÜHFD, C. 12, Özel S., Y. 2010, (Basım Yılı: 2012), s. 752. 68 Ayhan/Çağlar, s. 41. 69 Eren, Genel Hükümler, s. 1095-1096. 70 Eren, Genel Hükümler, s. 1097.