Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

325 TBB Dergisi 2019 (140) Yasemin YÜCESOY YILMAZ otuz gün olarak kabul edilmektedir. Bu düzenleme ile temerrüde düş- menin temel koşulu olan ihtara önemli bir istisna getirilmiş olmak- tadır. 76 Yine bu düzenleme ile tarafların para borcunun ifa edileceği tarihi belirleme özgürlüğüne kısmen sınırlandırma getirilmiştir. Zira bu madde hükmünde ayrıca, aynı maddenin beşinci fıkrasına aykırı olarak ödeme tarihinin ve süresinin belirlenmesi hâlinde, borçlunun ihtarsız temerrüde düşeceği düzenlenmiştir. TTK m. 1530/f.V’de para borcunun ödeme süresinin, faturanın veya eş değer ödeme talebinin veya mal veya hizmetin alındığı veya mal veya hizmetin gözden ge- çirme ve kabul usulünün tamamlandığı tarihten itibaren en fazla alt- mış gün olabileceği düzenlenmiş olup, kural olarak ödeme süresinin madde hükmünde öngörülen altmış günlük süreyi aşacak şekilde be- lirlenmesi mümkün değildir. 77 Ancak, alacaklı aleyhine ağır bir haksız durum yaratmamak şartıyla ve açıkça anlaşmak suretiyle tarafların daha uzun bir süre kararlaştırmaları mümkündür. Ödeme için, madde hükmünde öngörülen süreden daha uzun bir sürenin kararlaştırıldığı hâllerde, kararlaştırılan sürenin alacaklı aleyhine haksız bir durum ya- ratıp yaratmadığı, somut olayın şartlarına göre hâkim tarafından tak- dir edilmelidir. 78 Bununla birlikte alacaklının küçük yahut orta ölçekli işletme veya tarımsal ya da hayvansal üretici olduğu veya borçlunun büyük ölçekli işletme niteliğinde bulunduğu mal veya hizmet tedari- ki amacıyla yapılan işlemlerde, hiçbir şekilde ödeme süresinin altmış günü aşar şekilde belirlenmesi mümkün değildir. eb) Temerrüdün Sonuçları Bakımından Alacaklı, bir para borcunun ifasında kusurlu veya kusursuz olarak temerrüde düşen borçludan, para borcunun aynen ifasını ve temerrüt faizi ödenmesini isteyebilir. Ayrıca temerrüde düşmekte kusuru bu- lunmadığını ispatlayamayan borçludan, varsa temerrüt faizi ile kar- şılanamayan zararını da isteyebilmektedir. Alacaklının, sözleşmeden dönme veya her bir sözleşme türü için özel olarak öngörülen haklarını kullanması da mümkündür. Temerrüdün sonuçları bakımından özel hükümler getiren TTK m. 1530’da, para borcunun aynen ifası ile ilgili özel bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu sebeple para borcunun ay- 76 Ayan, s. 719. 77 Ayan, s. 719. 78 Ayan, s. 746.