Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

340 6360 Sayılı Büyükşehir Kanunu Hükümleri Işığında Çekte “Düzenlenme Yeri” ve ... B. 6360 SAYILI KANUN’UN BELDE VE KÖYLERE ETKİSİ 6360 sayılı Kanun ile birlikte, büyükşehir belediyesi mülki idari sınırları içerisinde yer alan belde ve köylerin hukuki nitelikleri esaslı biçimde değişmiştir. Hemen aşağıda bu değişiklikler üzerinde duru- lacaktır. Ancak öncesinde bir hususa dikkat çekmekte fayda vardır: 6360 sayılı Kanun, yalnızca büyükşehir belediye teşkilatı kurulan otuz ilde 43 yer alan belde ve köylerin hukuki niteliklerine ilişkin hükümler içermektedir. Büyükşehir belediye teşkilatı kurulmayan elli bir ilde yer alan belde ve köyler bakımından herhangi değişiklik söz konusu de- ğildir. Dolayısıyla söz konusu elli bir ilin sınırları içerisinde yer alan belde ve köyler, mevcut hukuki niteliklerini muhafaza etmektedir. 6360 sayılı Kanun’un beldelere ilişkin yenilikleri şu şekildedir: 6360 sayılı Kanun ile büyükşehir belediyesi mülki sınırları içeri- sinde yer alan belde belediyelerinin tüzel kişilikleri kaldırılmıştır (m. 1/3). 44 Tüzel kişiliğini kaybeden belde belediyeleri “belde ismiyle” ve “tek mahalle olarak” bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmış- tır (m. 1/3). Söz konusu düzenlemeyle birlikte hukukumuza, ismi bel- de ve fakat hukuki niteliği mahalle olan birimler dâhil olmuştur. 45 Bu noktada, yinelemek pahasına, büyükşehir belediye teşkilatı kurulma- yan elli bir ilde yer alan ve ismi belde olan yerleşim yerlerinin, belde belediyesi niteliğini de koruyarak varlıklarını sürdürdüğüne dikkat çekmek yerinde olacaktır. 6360 sayılı Kanun’un köylere ilişkin yenilikleri ise şu şekildedir: 6360 sayılı Kanun ile büyükşehir belediyesi mülki sınırları içeri- sinde yer alan köylerin tüzel kişilikleri kaldırılmıştır (m. 1/3, m. 1/4). 46 Tüzel kişi niteliğini kaybeden köyler, mahalle olarak bağlı bulunduk- 43 Büyükşehir belediyesi teşkilatı bulunan iller şu şekildedir: Adana, Ankara, Antal- ya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Eskişehir, Erzurum, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Mani- sa, Mardin, Mersin, Muğla, Ordu, Sakarya, Samsun, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Van. 44 Söz konusu Kanun ile büyükşehir belediyesi mülki sınırları il mülki sınırlarına dönüştürülmüştür (m. 1/1, m. 1/2). Böylelikle büyükşehirlerde yer alan tüm bel- de belediyeleri tüzel kişiliklerini kaybetmiştir. 45 Muratoğlu, s. 76. 46 Söz konusu Kanun ile büyükşehir belediyesi mülki sınırları il mülki sınırlarına dönüştürülmüştür (m. 1/1, m. 1/2). Böylelikle büyükşehirlerde yer alan tüm köy- ler tüzel kişiliklerini kaybetmiştir.