Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı
345 TBB Dergisi 2019 (140) Sercan UÇAR kuktaki örneklere de paralel olarak 57 , düzenlenme ve ödeme yeri aynı ülke sınırları içerisinde yer alan çekler için tek bir ibraz süresinin kabul edilmesidir. 58,59 Bununla birlikte örneğe konu çek, de lege lata da geçersiz değildir. Zira düzenlenme ve ödeme yeri Türkiye’de yer alan her çek, asgari on günlük ibraz süresinden yararlanabilmektedir. Bu sebeple söz konusu çek, işlem güvenliği ve hamillerin korunması düşüncesinin de bir ge- reği olarak 60 , geçerli kabul edilmelidir. 61 Söz konusu çek bakımından, süresinde bir ibrazın söz konusu olup olmadığı hususu ise çeşitli ihti- mallere göre değerlendirilmelidir: Bu hususta birinci ihtimal, çekin, on günlük ibraz süresi içerisinde ib- raz edilmiş olmasıdır. Bu ihtimalde çekin süresi içerisinde ibraz edil- diği tereddütsüzdür. 62 İ kinci ihtimal, çekin , on günlük ibraz süresinden sonra ve fakat bir aylık ibraz süresinden önce ibraz edilmiş olmasıdır. Bu ihtimalde süresinde bir ibrazın söz konusu olup olmadığı hususu tereddüt uyandırmakta- dır. Zira “A” mahallesi, Ankara’da yer alan mahalle ise, çek, süresinde 57 Nitekim Cenevre Yeknesak Kanunu m. 29’da, düzenlenme ve ödeme yeri aynı ülke sınırları içerisinde yer alan çekler bakımından sekiz günlük ibraz süresi ön- görülmüştür. Bu düzenleme İsviçre ve Alman kanun koyucuları tarafından da benimsenmiştir. Bilgi için bkz. Özkorkut, s. 50; Narbay, s. 797. 58 Özkorkut, s. 59 vd.; Narbay, 818; Kendigelen, s. 214. 59 Özkorkut tarafından da ifade edildiği üzere, belirlenecek tek ibraz süresinin kısa mı yoksa uzun mu olacağı, kanun koyucunun çeke yüklediği anlama bağlıdır, bkz. Özkorkut, 61. Çek, klasik işlevine uygun biçimde, ödeme aracı olarak anlam- landırılmakta ise kısa bir ibraz süresinin belirlenmesi yerinde olacaktır. Eklemek gerekir ki bu yönde bir tercih, “ibraz süresini kaçırma” kaynaklı hak kayıplarına da yol açmayacaktır. Zira gerek ulaşım olanaklarında gerekse de teknolojide (örn; takas odası) yaşanan gelişim, çekin, kısa süreler içerisinde ibrazını mümkün kıl- maktadır. Öte yandan kanun koyucu, çeke, kredi fonksiyonu da tanımak istemek- teyse, görece uzun bir ibraz süresi belirleyecektir. 60 Kendigelen, s. 96. 61 Kendigelen, s. 96. Pulaşlı, aynı adı taşıyan ilçeler bakımından bu sonuca ulaşmak- tadır, bkz. Pulaşlı, s. 282. Reisoğlu’na göre ise, on günlük süre içerisinde ibraz edilmiş olmak kaydıyla, düzenlenme yeri bulunmayan çekler dahi geçerli kabul edilmelidir, bkz. Seza Reisoğlu, Çek Hukuku, Ankara 2011, s. 69. 62 Karş. Ceza hukuku ilkelerini esas almakla birlikte 10. CD, T. 08.01.2002, E. 2001/18911, K. 2002/1249: “… çekte keşide yerinin hiçbir duraksamaya yer ver- meyecek biçimde açık net ve herkes tarafından kolayca anlaşılabilir şekilde ya- zılması halinde geçerli olacağında kuşku bulunmamakta olup, suça konu çekin muhatap bankanın (Konya) Ereğli Şubesinden keşide edilmiş ve 10 günlük süre içinde ibraz edilmiş olması karşısında herhangi bir karışıklığa ve duraksamaya yer vermediği anlaşıldığından çekte keşide yeri olarak belirtilen Ereğli ibaresinin keşide yeri olarak kabulü gerektiği, …” (www.kazancı.com ).
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1