Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

366 “Alternatif” Bir Uyuşmazlık Çözüm Yolu (Arabuluculuk) Aracılığıyla “Alternatif” İş Hukukuna Doğru ve istemeyen tarafların arabuluculuğa zorlanmasının yargı yoluna başvurma hakkının, dolayısıyla AİHS’nin 6. maddesinin ihlali oldu- ğuna karar vermiştir. Öte yandan Avrupa Birliği Adalet Divanı (ABAD), Rosalba Alas- sini and Others v. Telecom Italia SpA and Others (2010) davasında, mahkeme dışı zorunlu uyuşmazlık çözüm yolunun, belli ilkelere uyul- mak koşuluyla AB Hukukuna ve etkili yargısal koruma ilkesine uy- gun olduğuna karar vermiştir. Uyulması gereken koşullardan birincisi genel niteliktedir. ABAD, etkili yargısal koruma hakkının koşulsuz olarak tanınmadığını, bu hakka sınırlama getirilmesinin mümkün olduğu görüşündedir. Sınırlamaların, genel ilgi alanındaki hedeflere karşılık gelmesi ve garanti altındaki hakların özünü ihlal edecek şekil- de uygulanan amaçla orantısız olmaması gerekir. İkinci olarak ABAD, aşağıdaki özel koşullara uyulması gerektiğini öngörmüştür: Alternatif uyuşmazlık prosedürü taraflar için bağlayıcı bir kararla sonuçlanma- malıdır; mahkeme dışı anlaşma hukuksal süreçler için esaslı bir gecik- meye yol açmamalıdır; mahkeme dışı uyuşmazlık çözümüne başvur- ma, zamanaşımı sürelerini durdurmalıdır; mahkeme dışı uyuşmazlık çözüm yolu taraflara maliyet yüklememeli ya da düşük maliyetli ol- malıdır; elektronik vasıtalar uyuşmazlık çözüm yolunda başvurulabi- lecek tek yol olmamalıdır; uyuşmazlığın gerektirdiği acil durumlarda ara önlemler mümkün olmalıdır. Bu yaklaşım uyarınca, zorunlu uyuşmazlık çözüm prosedürü, et- kili yargısal koruma hakkının ölçüsüz/orantısız ihlalini oluşturmaz. Sınırlamalar, etkili korumanın mahkemeler tarafından sağlanması hakkının küçük bir ihlalini oluşturur ve uyuşmazlığın hızlı ve ucuz biçimde sona erdirilmesi olanağı, etkili korumanın mahkemeler tara- fından sağlanması hakkına ağır basar. 30 Ancak alternatif uyuşmazlık prosedürü taraflar için bağlayıcı bir kararla sonuçlanmamalıdır. AB, yukarıda sözü edilen 2008/52/EC sayılı AB Sivil ve Ticari Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Yönergesi ile sivil ve ticari uyuşmaz- lıklarda arabuluculuğu kabul etmiştir. Yönerge, bu Yönerge kapsamın- 30 Kokott, Opinion of Advocate General Kokott delivered on 23 April 2009, Case C97/08 P Akzo Nobel NV and Others v. Commission of the European Communi- ties, European Court Reports, 2009, I-08237. https://eur-lex.europa.eu/legal-con- tent/EN/TXT/?uri=CELEX%3A62008CC0097.