Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

373 TBB Dergisi 2019 (140) Kadriye BAKIRCI İşMahK’nın “Dava şartı olarak arabuluculuk” başlıklı 3. maddesi uyarınca, “Kanuna, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebiyle açılan dava- larda, arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır (f.1). Davacı, arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini dava dilekçesine eklemek zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması hâlinde mahkemece davacıya, son tutanağın bir haftalık kesin süre içinde mahkemeye sunulması gerektiği, aksi takdirde davanın usul- den reddedileceği ihtarını içeren davetiye gönderilir. İhtarın gereği yerine getirilmez ise dava dilekçesi karşı tarafa tebliğe çıkarılmak- sızın davanın usulden reddine karar verilir. Arabulucuya başvurul- madan dava açıldığının anlaşılması hâlinde herhangi bir işlem ya- pılmaksızın davanın, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilir (f.2)”. Madde 3/6 uyarınca “Arabulucu, komisyon başkanlıklarına bil- dirilen listeden büro tarafından belirlenir. Ancak tarafların listede yer alan herhangi bir arabulucu üzerinde anlaşmaları hâlinde bu arabulu- cu görevlendirilir”. Bu düzenlemeden de açıkça anlaşılıyor ki, arabu- luculuğun özünde, ruhunda var olan ve işaret edilen AYM’nin konuya ilişkin kararlarına karşın, bu düzenlemeyle arabuluculuk zorunlu hale getirilmekte, arabulucunun re’sen atanması hususu da dahil, arabulu- culukta, “iradeye bağlılık” gibi temel bir ilke ortadan kaldırılmakta- dır. 41 Madde 3/12 uyarınca “Taraflardan birinin geçerli bir mazeret gös- termeksizin ilk toplantıya katılmaması sebebiyle arabuluculuk faali- yetinin sona ermesi durumunda toplantıya katılmayan taraf, son tu- tanakta belirtilir ve bu taraf davada kısmen veya tamamen haklı çıksa bile yargılama giderinin tamamından sorumlu tutulur” hükmüne de yer verilerek, uzlaşma sağlanamayacağını gören işçinin de arabulucu- luk görüşmelerine mutlak katılımı öngörülmektedir. 41 Ali Güzel, “Karşılaştırmalı Hukuk Işığında Alternatif Çözüm Yolları”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Derneği 40. Yıl Uluslararası Toplantısı İş Mahkemel- eri Kanunu Tasarısı Taslağının Değerlendirilmesi (14 Mayıs 2016), Ankara: TİSK Yayını, 2016, s.35-38.