Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

62 Kabahatler Kanunu’nun Genel Hükümleri bir kabahate teşebbüsün yaptırıma tabi olduğu hükmü, fiile teşebbüs gerçekleştikten sonra kanunlaşmış ise, kişinin teşebbüs teşkil eden fiili yaptırımla karşılaşmayacaktır. 125 Benzer şekilde kanuni tanımın genişletilmesi yoluyla kabahat teşkil etmeyen bir fiil kabahat olarak nitelendirilemeyecektir 126 ya da hâlihazırda var olan bir kabahat dü- zenlemesinde öngörülen bir yaptırım kabahatin işlenmesinden sonra ağırlaştırılmışsa bu değişiklik geçmişe yürümeyecektir. 127 Kabahatler açısından değerlendirilmesi gereken bir diğer husus çerçeve hükmün öngördüğü düzenleyici işlemlerin henüz yürürlüğe girmediği zaman fiilin gerçekleşmesidir. Bu durumda da yaptırımın uygulanmayacağı- nı söylemek gerekmektedir. 128 Benzer durum, genel düzenleyici işle- min iptal edilmesi durumunda da söz konusu olacak; yetkili kurum idari yaptırım kararı veremeyecektir. 129 Geçmişe yürüme yasağına ek ve onun istisnası olarak Kabahatler Kanunu, TCK hükümleri doğrultusunda failin lehine olan kanunun uygulanmasını kabul etmektedir. İdari işlem niteliğindeki yaptırım- ların tesis tarihinde yürürlükte bulunan mevzuata göre yargısal de- netime tabi olması ileri sürülebilecek olsa da, idari yaptırımların cezai yönü doğrultusunda Kabahatler Kanunu, TCK hükümlerinin uygu- lanacağını belirtmektedir. 130 Lehe kanunun uygulanması ilkesi doğ- rultusunda kabahat teşkil eden fiil işlendikten sonra kişinin lehine olarak değişir ise lehe olan düzenleme geçmişe yürütülür ve uygula- nır. 131 Bu doğrultuda bir fiil kabahat olmaktan çıkarılmışsa veya ida- ri yaptırım verilmiş fakat tesis edilmemişse yaptırım uygulanmaya- caktır. 132 Nitekim Danıştay da önüne gelen uyuşmazlıklarda, “…5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun… göndermede bulunduğu Türk Ceza Kanunu’nun 7. maddesinin 2. numaralı fıkrasında ise… failin lehine olan kanunun uygulanacağı hükme bağlanmıştır” demek suretiyle 125 Kabahatler Kanunu md. 13 uyarınca kabahate teşebbüs cezalandırılmaz; fakat ce- zalandırılabilir olduğuna ilişkin kanunlarda bulunan hükümler saklıdır. 126 Akbulut, s. 164. 127 Kangal, s. 65. 128 Kangal, s.65-66. 129 Yalçın, s. 57. Yalçın, bu değerlendirmeyi kanunilik ilkesi kapsamında yapmıştır. 130 Karabulut, s. 128-129. 131 Kangal, s. 66. 132 Kangal, s. 67. Kanun ile belirlenen alt ve üst limitler arasında idareye takdir tanın- dığı durumda, takdir yetkisinin nasıl kullanılacağına ilişkin bir düzenleme çıka- rıldığında hükümlerin geçmişe yürümesine ilişkin bkz. Ulusoy, s. 67.