Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

76 İdarenin Taraf Olduğu Uyuşmazlıkların Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleri ile Giderilmesi Başlangıçta ABD’de maddi olarak küçük uyuşmazlıklar için uygulan ADR yöntemleri, yargı giderlerinin yüksek olması, yargılama süre- cinin uzun sürmesi ve kaybeden taraf aleyhine hükmedilen yüksek yargılama giderleri gibi sebeplerle bu yöntemlere rağbeti arttırmış- tır. 21 Özellikle arabuluculuk, tahkim, uzlaşma vb. ADR usullerinden memnuniyetin artması, anlaşmazlıkların çözüm süresinin kısalması, maliyetin düşmesi, üzerinde uzlaşılan edimi ifa konusunda başarılı sonuçlar elde edilmesi bu usullerin tercih edilmesinin önemli sebeple- ri olarak belirtilmelidir. 22 Buna karşın mezkûr başarılı sonuçların alın- ması ADR’ye başvuran kişilerin niteliği ve kişiliği ile yakından ilişkili olduğu için tüm ihtilaflarda aynı olumlu sonuçları doğurmayabilmek- tedir. Yargı öncesi çözüm usulleri vatandaşların idareyle olan ilişkilerini sağlamlaştırmak yanında yargı organlarının iş yükünü de ciddi ma- nada azaltacaktır. 23 Adalet Bakanlığı verilerine göre 2017 yılında Da- nıştay dava dairelerine gelen dava sayısı 349.592, karara çıkan dosya sayısı 143.604 ve devreden dosya sayısı 205.988 adettir. Aynı yıl içinde idari yargı ilk derece mahkemelerine gelen dava sayısı 626.229, karara çıkan dosya sayısı 143.604 ve devreden dosya sayısı 150.308 adettir. 24 Önceki yıllara ait istatistikler de benzer şekildedir. Görüldüğü üze- re her yıl idari yargıya gelen dava sayısı ile karara çıkan dava sayısı arasındaki fark biraz daha açılmakta ve dava yükü her yıl biraz daha ağırlaşmaktadır. Buda davaların makul sürede sonuçlandırılmasını engellemektedir. Hemen ilave edelim ki gerek adli gerek idari yargı alanında ge- tirilen bu tür alternatif uyuşmazlık çözüm usulleri yargıya duyulan güvensizlikten ziyade dava yükünün artması ve bu nedenle yargı- nın yavaşlaması, dava sürecinin pahalı, yıpratıcı ve karmaşık olması sebeplerine dayanmaktadır. 25 Alternatif uyuşmazlık çözüm usulleri 21 Kamil Yıldırım, İhtilafların Mahkeme Dışı Usullerle Çözülmesi Hakkında, Prof. Dr. Yavuz Alangoya için Armağan, İstanbul 2007, s.348; Hikmet Bilgin, Anglosak- son Hukuk Sistemlerinde Arabuluculuk, Hukuk Gündemi Dergisi, S. 10, Bahar 2009, s.16. 22 Stipanowich, s.911. 23 Zehra Odyakmaz/Serkan Çınarlı, İdari Uyuşmazlıklarda Yargı Öncesi Çözüm Usullerinin Uygulanabilirliği, Ankara 2013, s.18. 24 http://www.adlisicil.adalet.gov.tr/pdf/bulten2017.pdf. 25 Azrak, s.71; Nejat Azarkan, “Alternatif Bir çözüm Yolu Olarak Milletlerarası Tica-