Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

79 TBB Dergisi 2019 (140) Mehmet KARAARSLAN alındığında da arabuluculuk yolunun ihtiyari bir yol olduğu açıkça anlaşılmaktadır. 36 Hâkim, bu aşamada taraflara sulh olma ya da ara- bulucuya gitme konusunda hatırlatmada bulunmakta ve bu usullere başvurulması için tarafları yönlendirmektedir. Hâkim, ön inceleme duruşmasında tarafların uzlaşabileceği yö- nünde bir kanaate ulaşırsa bir defaya mahsus olmak üzere duruşmayı erteleyebilmektedir. Hakeza tarafların arabulucuya başvuracaklarını birlikte beyan etmeleri durumunda da yargılama mahkeme tarafından üç aylık süre için ertelenmektedir. Arabuluculuk, yargılama faaliyetinden farklı olarak kural ola- rak gizlilik içinde yürütülmektedir. Arabuluculuk Kanunu’muzun 5. maddesinde gizlilik ilkesi açıkça düzenlenmiştir. Gizlilik ilkesi, ABD ve İngiltere gibi ülkelerde uygulanmaktadır. 37 Ancak Almanya gibi ül- kelerde gizlilik ilkesi tarafların insiyatifine bırakılmıştır. 38 Arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların uzlaşması durumunda bu uzlaşma metninin icra edilebilmesi için mahkeme tarafından şerh verilmesi gerekmektedir. Anlaşma dava öncesi gerçekleştiği takdirde sulh hukuk mahkemesi, yargılama sırasında gerçekleşmiş ise dava- ya bakan mahkeme icra edilebilirlik şerhi vermektedir.(m.18/2) İcra edilebilirlik ile ilgili benzer kurallar Almanya, Belçika gibi birçok batı ülkesinde de bulunmaktadır. Bu ülkelerde, anlaşma metni mahkeme, noter gibi makamlarca onaylandığı takdirde ilam değeri kazanmak- tadır. 39 Buna karşın İngiltere’de taraflarca üzerinde uzlaşılan metin taraflar açısından bağlayıcı hale gelmekte ve icra edilebilirlik özelliği kazanmaktadır. 40 Arabuluculuk Kanunu’muzun 18/4. maddesine göre tanzim edil- miş anlaşma belgesi ise taraflar ve avukatları ile birlikte arabulucu tara- fından imzalandığı takdirde icra edilebilirlik şerhine gerek olmaksızın ilam niteliğinde sayılmaktadır. Ayrıca 18/5. maddeye göre uzlaşılan hususlarda taraflarca dava açılamamaktadır. 36 Baki Kuru, İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medeni Usul Hukuku, Ağustos 2016, İstanbul, s.565. 37 Bilgin, 20, 22. 38 Bayraktar, s.158. 39 Bayraktar, s.159; Şıpka, s.171. 40 Bilgin, 21.