Türkiye Barolar Birliği Dergisi 140.Sayı

84 İdarenin Taraf Olduğu Uyuşmazlıkların Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemleri ile Giderilmesi sı tahkime gidilememektedir. 52 İmtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinin de sadece mali hükümleri ile sözleşmenin feshi hususlarında tahkime gidilebilmektedir. 53 Ancak İdarenin özel hukuk sözleşmeleri bakımın- dan tahkim yoluna gidilmesinde herhangi bir engel yoktur. 54 İdarenin taraf olduğu ve tahkim yolu öngörülen ikinci durum ise 3533 sayılı Umumi Mülhak ve Hususi Bütçelerle İdare Edilen Daire- ler ve Belediyelerle Sermayesinin Tamamı Devlete veya Belediye veya Hususi İdarelere Ait Daire ve Müesseseler Arasındaki İhtilafların Tah- kim Yolu İle Halli Hakkında Kanun’la 55 öngörülen zorunlu tahkim yo- ludur. Bu Kanun’un 1. maddesine göre mezkûr idareler arasında cere- yan eden ve adli yargının görev alanına giren ihtilafların çözümlenmesi için tahkim yoluna gidilmek zorundadır. Genel bütçe kapsamındaki idareler arasında cereyan eden ihtilaflar, Cumhurbaşkanı tarafından seçilecek Cumhurbaşkanı yardımcısı veya hakem olarak belirlenecek bir bakan tarafından, diğer idareler bakımından ise Kanun’un 4. mad- desine göre en yüksek hukuk mahkemesi hâkimi tarafından hakem sıfatıyla çözümlenir. Mecburi tahkim yoluyla verilen bu kararlardan, kıdemli hukuk hâkimi tarafından verilen kararlara karşı 30 gün içinde kararı vermiş olan hakeme itirazda bulunulabilir ve bu itiraz üzerine verilen kararlar kesindir ve temyiz yoluna gidilemez. 56 2. Özel Hukuk Kişileri Bakımından Tahkim, özel hukuk alanına ilişkin uyuşmazlıkların bağımsız ve tarafsız hakemler eliyle ve yargısal yolla çözülmesi yöntemi olarak ta- nımlanmaktadır. 57 Diğer bir ifadeyle tahkim, kanunun tahkim yoluyla çözümlenmesine imkân verdiği konular kapsamında olmak kaydıy- la bir hak üzerinde uyuşmazlığa düşmüş tarafların kendi aralarında anlaşmak suretiyle bu uyuşmazlığın çözümünü devlet yargısı dışında özel kişilere bırakmaları süreci olarak ifade edilmektedir. 58 Taraflar arasında çıkmış ya da çıkabilecek uyuşmazlıkların Dev- let mahkemeleri dışında tarafsız hakemler tarafından çözülmesi hu- 52 Kaplan, s.49. 53 Metin Günday, İdare Hukuku, 10. Bası, Ankara 2011, s.355, Kaplan, s.49. 54 Akıncı, s.65. 55 Resmi Gazete, T.16.7.1938, S.3961. 56 Özbek, Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, s.797. 57 Pekcanıtez/Özekes/Akkan/Taş Korkmaz, s.2593. 58 Kuru, s.928; Akıncı, s.3.