Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı
107 TBB Dergisi 2019 (141) Sezgin Seymen ÇEBİ çıkabilecek herhangi bir konunun modern devletin ne olduğunu ve günümüzde hangi ideolojik/politik alana tekabül ettiğini anlamadan kavranmasının neredeyse imkânsız hale geldiğini söyleyebiliriz. Bu neden böyle oldu sorusuna elbette farklı yanıtlar verilebilir. Modern devletin günümüz toplumlarında bu kadar hegemonik bir konuma yükselmesi tercih edilebilir bir şey midir sorusuna da farklı dünya gö- rüşleri farklı cevaplar verebilirler. Bu ampirik olgulara dayalı olduğu kadar etik/politik değer yargılarına da sahip olması kaçınılmaz yanıt- ların ortak noktası, kanımca, modern devletin bu cevaplardaki merkezi konumu olacaktır. Kuşkusuz bu konum olması gerekenden çok olanı gösteren ampirik-olgusal bir gerçekliğe karşılık gelmektedir. Uyuş- turucu ile ilgili bir makalenin bu gerçekliğe temas etmemesi elbette düşünülemez. İyi ama modern devlet nedir? Nasıl ortaya çıkmıştır? 1648 tarihli Westphalia Barış Antlaşması’ndan bu yana ulusal ve ulus- lararası alanda neden en önemli politik aktör konumuna yükselmiştir? Bilindiği üzere modern devletin ortaya çıkışı ve gelişimi en fazla dört yüz yıllık tarihe sahiptir. Bu süreçte modern devlet bir dizi teorik ve pratik gelişim ile birlikte günümüzdeki haline gelmiştir. Kuşkusuz tüm devlet biçimleri gibi modern devlet de evrensel ve nesnel bir fe- nomen olmayıp, Batı tarihindeki spesifik tarihsel, politik, ekonomik, sosyal, kültürel vs. olgu ve olayların sonucudur. Makalemizde dayan- dığımız soykütüğü metodolojisini esas aldığımızda, modern devletin ortaya çıkışı neden-sonuç ilişkilerine dayalı doğrusal ve gelişmeci bir tarihsel akışın ürünü olarak görülemeyecektir. Modern devletin olu- şumunda tesadüflerin, tarihsel sapmaların, aykırılıkların, şansların ve beklenmedik olayların rolünü de inkâr etmememiz gerekir. Konumuz açısından bunların ayrıntısına girmeye gerek yoktur. Kuşkusuz diğer birçok tarihsel olgu ve olayların yanında üretim biçiminde meydana gelen dönüşüm, şehir ile kırsal alan arasındaki ilişkilerin değişimi, ekonomik ve ‘politik olan’ın farklılaşması, yeni iletişim ve gözetleme teknolojileri gibi hususlar modern devletin oluşumunda oldukça etkin olan unsurlar olarak göze çarpmaktadır. 6 Modern devleti tarihteki di- ğer devlet oluşumlarından farklı kılan hususlar nelerdir denildiğinde ise meşru şiddet kullanma tekeli, bölgesellik (territoriality), egemen- lik, anayasallık (constitutionality), kişisel olmayan güç (impersonal 6 Christopher Pierson, The Modern State, Routledge, New York NY, 1996, s. 37.
Made with FlippingBook
RkJQdWJsaXNoZXIy MTQ3OTE1