Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

109 TBB Dergisi 2019 (141) Sezgin Seymen ÇEBİ Bilindiği üzere kamu hukukunda bugün de hâkim ve kaçınılmaz olarak ideolojik olan bu konum kamusal alan/özel alan ikiliğine da- yanmakta, devlet-sivil toplum ayrımından hareket etmektedir. Bu ayırım, temelinde modern devleti kamusal alanın bir unsuru olarak görmekte, temel insan hak ve özgürlüklerinin yanında sivil toplumda oluşan hukuki/politik güçlerle modern devletin sınırlandırılması ge- rektiği hukuki/politik ilkesine dayanmaktadır. Kanaatimce, modern devleti kamusal alana hapseden ve onun sivil toplumdaki politik/ ideolojik varlığını ve hegemonik gücünü görmekten uzak bu yaklaşım gerçeklerden uzak olmanın yanında, yukarıda da belirttiğimiz gibi ta- rafsızlık, bilimsellik ve objektiflik görünümü altında kendisi bizatihi ve kaçınılmaz bir ideolojik tutumdur. Kuşkusuz modern devletin günü- müzde büründüğü biçimi klasik Marksist kuram ışığında ele alıp onu bir üst yapı kurumu olarak gören veya A. Gramsci’nin kültürel hege- monya ve L. Althusser’in devletin ideolojik araçları kuramları ışığında yeni Marksist ve/veya yapısalcı Marksist bir zaviyeden değerlendiren ya da P. Bourdieu gibi devletin sınırları belirli bir bölgede sadece fizik- sel değil, sembolik tekelinden 9 söz eden, devletin monolitik, soyut ve ayrık bir varlık olmayıp, devlet düşüncesinin günlük yaşamımızın en ince ayrıntısına kadar sızdığından ve sosyal düzeni ve düşüncelerimi- zi yapılandırdığından bahseden liberal kuram dışı herhangi bir devlet kuramı ile de konumuzu ele alabilirdik. Tüm bu kuramsal yaklaşımlar konumuz açısından devlet-sivil toplum, kamusal alan-özel alan ayrı- mına dayalı ve devleti kamusal alan ile sınırlayıp soyut ve ayrık bir yapı gibi gören liberal kuramlardan çok daha açıklayıcı olurdu. Esasen bizim uyuşturucu ve modern devlet ilişkisini Foucault’un biyopolitika ve yönetimsellik kavramları çerçevesinde incelememiz, bu husustaki gerçekliğe yine kendi kuramsal sınırları ve eksiklikleri ile temas et- mekten başka bir şey değildir. Öyle de olsa uyuşturucu gibi doğrudan beden politikalarıyla ve beden üzerindeki iktidar teknikleriyle ilişkili bir hususta, Foucault’nun yaklaşımının konumuz açısından çok daha açıklayıcı olacağını düşünüyorum. 9 Pierre Bourdieu, “Rethinking the State: Genesis and Structure of the Bureaucratic Field” in Practical Reason: On the Theory of Action by Pierre Bourdieu, Polity Press, Cambridge UK, 1998, pp. 35-64.