Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

165 TBB Dergisi 2019 (141) Hasan ELMALICA sağlanıyorsa Türk mahkemeleri, yabancı mahkeme tarafından verilen hükme Türk hukukunda karşılık gelen hak yoksunluklarına karar verecektir. 765 sayılı TCK’da yer alan “… mahkeme karar verebilir” şek- lindeki ifade biçimi hak yoksunluğuna karar verme noktasında mah- kemelere bir takdir hakkı tanımışken 5237 sayılı TCK’daki emredici hüküm nedeniyle mahkemelerin takdir hakkı yoktur. Yani yapılacak incelemenin neticesinde anılan şartların sağlandığı görülüyorsa mah- kemece, yabancı mahkeme tarafından verilen hükmün Türk kanunla- rındaki sonuçlarının geçerli olmasına karar verilecektir. 5. Hakkında Yabancı Ülkede Mahkûmiyet Kararı Verilen Kişinin Türkiye’de Bulunması Şartının Gerekip Gerekmediği Sorunu Öğreti 17 ve uygulamada, 18 yabancı mahkeme ilamına bağlı ola- rak Türkiye’de hak yoksunluğuna karar verilebilmesi için hakkında yabancı ülkede mahkûmiyet kararı verilen kişinin Türkiye’de bulun- ması şartının da mahkemece incelenmesi gerektiği yönünde bazı gö- rüşler vardır. Bu görüşler bağlamında eğer kişi Türkiye’de bulunmu- yorsa Türk kamu düzenini ilgilendiren bir durum olmadığından ve yargılama da yabancı ülkede gerçekleştirildiğinden TCK’nın 17. mad- desi bağlamında bir karar verilmesi ihtiyacının olmayacağı ileri sü- rülebilir. Ancak kanaatimizce madde metninde bu yönde bir açıklık olmadığı için kanunilik ilkesi gereği bu şartın bulunmasının 17. mad- denin uygulanabilmesi açısından zorunlu olduğu ileri sürülemeye- 17 Hasan İsmet Bıyıklı, “Ceza Kararlarının Uluslararası Geçerliliği”, Ankara Barosu Dergisi, Sa. 3, 1974, s. 444; Hakkı Yaşar, “Yabancı Memlekette İşlenen Suçlar ve Yabancı Mahkeme İlamları Muvacehesinde Uygulama”, Adalet Dergisi, 1969, Sa. 4, s. 200. 18 “Türk C. Y. 8. maddesi gereğince medeni haklardan mahrumiyet cezasının Türkiye’de cari olmasına karar verebilmek bu maddenin ilk fıkrasındaki “bundan evvelki maddelerde beyan olunan ahvalde” kaydı ile atıfta bulunulan 5. maddede yazılı şartların bu arada, kendisinin Türkiye’de bulunması şartının tahakkukuna bağlı olduğu ve hâlbuki adı geçen T.Y.’nin Türkiye’de bulunmadığı nazara alın- maksızın İstanbul 4. Ağır CezaMahkemesi’nce, London Ağır CezaMahkemesi’nin 27.7.1966 tarihli hükmünde yazılı üç sene müddetle medeni haklardan mahrumi- yet cezasının Türkiye’de cari olmasına karar verilmesi, yolsuzdur”. Yargıtay 1. C.D. 869/2915, 26.2.1968; Aynı mahiyette Yargıtay 1. C.D., 24/2/1970 333/532; Yargıtay 1. C.D. 26.11.1968, 2915/3198; Yargıtay 6. C.D., 20.11.1968, 6421/6443 (Bı- yıklı, s. 444, dn. 14; Yaşar, s. 200).