Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

168 Yabancı Ülke Ceza Mahkemelerince Verilmiş Mahkûmiyet Kararlarının Hak Yoksunlukları ... rerek önemli bir değişiklik getirmiştir. Bu hükme göre yabancı mah- kemece verilmiş bir kararın adli sicile kaydedilebilmesi için iki şartın konulduğu görülecektir. İlk şart yabancı mahkemelerce verilen kararın kesinleşmiş olma- sı; ikinci şart ise söz konusu kararın tanınmasıdır. Kesinleşme şartı bakımından ortada bir sorun yoktur. Zira bir mahkeme ilamının di- ğer bir devlete bildirilebilmesi için verildiği ülkedeki yasal süreçlerin tamamlanıp kararın kesinleşmesi gerekmektedir. Yabancı ülke tara- fından kesinleşmiş bir ceza mahkemesi ilamının bildirilmesi üzerine söz konusu kararın tanıma işlemine konu olup olamayacağına karar verme yetkisinin kimde olduğu, söz konusu usulün ne şekilde işle- tileceği konusunda 5352 sayılı Kanun’da bir hüküm yer almamıştır. Kanun’da bu yönde bir düzenlemenin olmayışı uygulayıcıların 4464 sayılı Kanun’dan beri süregelen usulü takip etmesi gibi bir sonucu doğurmuştur. Diğer bir anlatımla, 5352 sayılı Kanun döneminde de yabancı devletten bildirilen mahkeme ilamlarının incelenmesi ve adli sicile kaydı bakımından görev ve yetkiyi kullanan mercii Adalet Ba- kanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü olmuştur. II. TANIMA Yabancı devlet mahkemelerince verilen mahkûmiyet kararlarının Türk hukukunda sonuç doğurması bakımından “tanıma” kavramı ceza hukuku mevzuatımıza ilk kez 5352 sayılı Kanun’la girmiştir. Bu kanundan önce de yabancı ceza ilamları Türk hukukunda sonuç do- ğurmuşsa özel hukuk terimi olan “tanıma”nın ceza hukuku alanına kazandırılması bakımından 5352 sayılı Kanun’un önemli bir yenilik getirdiği söylenebilir. Ancak söz konusu tanıma işleminin nasıl yapıla- cağı, bu konuda görevli ve yetkili merciin neresi olacağı, hangi usuller takip edilerek söz konusu işlemin gerçekleştirileceğine ilişkin Adli Si- cil Kanunu ve diğer kanunlarda herhangi bir hükme yer verilmemiş- tir. Bu nedenle yabancı mahkûmiyet kararları bakımından tanıma iş- leminin yapılması konusunda kanuni bir eksiklik bulunmaktadır. Bu eksikliğe karşın yabancı ceza ilamlarının Türk hukukunda sonuç do- ğurmasıyla ilgili uygulamada bir usul takip edilmekte olup bu usulde nelerin önemli olduğu üzerinde duracağız.