Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

169 TBB Dergisi 2019 (141) Hasan ELMALICA A. BİLDİRİMDE BULUNMA Suçun işlendiği ülkedeki yasal sürecin tamamlanıp kararın kesin- leşmesinden sonra söz konusu karar iki veya çok taraflı anlaşmalar gereğince suçun faili olan kimsenin vatandaşı olduğu diğer ülkeye bildirilmektedir. Söz konusu bildirimlerle ilgili olarak ülkenin taraf olduğu sözleşmelere bakmak gerekmektedir. Türk hukuku açısından adli sicil kayıtlarının bildirilmesi bakımından en önemli dönüm nok- talarından birisini 20 Eylül 1959 tarihli Avrupa Konseyi’nin Ceza İş- lerinde Karşılıklı Adlî Yardım Avrupa Sözleşmesi’nin (CİKAYAS) im- zalanması oluşturmaktadır. 23 Söz konusu sözleşmeden önce yabancı devletlerle sicil bilgilerinin bildirilmesi konusu ikili sözleşmelere bağlı olarak gerçekleştirilmekteydi. 24 Bu sözleşmenin imzalanması ile söz- leşmeye taraf olan devletlerin diğer bir taraf devletle daha önce ara- sında akdetmiş olduğu cezai konularda yardımlaşmayı içeren ikili anlaşmalar zımnen ilga edilmiştir. 25 Bu sözleşmeyle akit taraflardan her biri, 26 diğer taraf uyruklarına ilişkin olup adlî sicile kaydedilmiş bulunan cezai hükümler ve sonraki tedbirler hakkında ilgili tarafa bil- gi vermekle yükümlü kılınmıştır (m. 22). Ancak CİKAYAS hükümleri belli devletlerarasında geçerli olduğundan sözleşmeye taraf olmayan ve Türk vatandaşlarının yaşadığı diğer ülkelerle ilişkinin nasıl sağla- nacağı konusu gündeme gelmektedir. Buralarda ise Türkiye ile ilgili devlet arasında öncelikle ikili anlaşma 27 olup olmadığına bakılacak; 23 RG, 23.3.1968/12856 24 Bu konudaki ikili anlaşmalara “1800 sayılı Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Hü- kümeti Arasında Münakit İadei Mücrimin Muahedenamesi” (RG, 6.4.1931/1767) örnek gösterilebilir. 25 CİKAYAS’ın iç hukukta yürürlük kazanmasıyla birlikte zımnen ilga olunan söz- leşmelere 1800 sayılı Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Hükümeti Arasında Mü- nakit İadei Mücrimin Muahedenamesi örnek gösterilebilir. 26 CİKAYAS’a Taraf Devletler: Almanya, Andora, Arnavutluk, Avusturya, Azer- baycan, Belçika, Bosna Hersek, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Erme- nistan, Estonya, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Hırvatistan, Hollanda, İngiltere (Birleşik Krallık), İrlanda, İspanya, İsrail, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Karadağ, Letonya, Litvanya, Lihteştayn, Lüksemburg, Macaristan, Makedonya, Malta, Mol- dova, Monako, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya Federasyonu, Sırbis- tan, Slovakya, Slovenya, Türkiye, Ukrayna, Yunanistan. 27 İkili anlaşmalara “Türkiye Cumhuriyeti ile Amerika Birleşik Devletleri Arasında Suçluların Geri Verilmesi ve Ceza İşlerinde Karşılıklı Yardım Antlaşması” (RG, 11.10.1980/17132), “Türkiye Cumhuriyeti ile İran İslam Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve Cezaî Konularda Adlî İşbirliği Anlaşması” (RG, 05.07.2011/1895) ör- nek gösterilebilir.