Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

184 Türk Ceza Kanunu’nda Tefecilik Suçu 2. 4. 1. Tefecilik Suçunun Fiil Unsuru Açısından Özel Durumlar Tefecilik suçunun fiil unsuru bakımından özellikle belirtilme- si gereken iki özel durum bulunmaktadır. Tefecilik suçunun madde gerekçesinde: “ Tefecilik suçu, iktisadi hayatımızda, ‘senet kırdırma’ denen usulle de işlenebilir. Örneğin, henüz vadesi gelmemiş bir bononun vadesinden önce başkasına verilerek karşılığında bono üzerinde yazılı meblağdan daha az bir paranın alınması durumunda tefecilik suçu oluşur. Çünkü, bu durumda bononun el değiştirmesi, kişiler arasında doğmuş olan bir alacak borç ilişkisine dayanmamaktadır. İfade yerinde ise , bu durumlarda, birer ödeme aracı olan bononun veya çekin kendisi satılmakta ve satın alınmaktadır” şeklindeki açıklama karşısında senet kırdırma suretiyle ve alışveriş yapılmış gibi kredi kartı kullanılarak, kart sahibine çekim bedelinden daha az para- nın ödenmesi suretiyle gerçekleştirilen fiillerin kazanç sağlamak ama- cıyla ödünç para verme sayılıp sayılmayacağı hususlarının tartışılması gerekmektedir. 13 Bu ve bu gibi yöntemler, ticari yaşamın olağan kabul edilmeyen hastalıklı ilişkilerinin göstergesidir ve ticari yaşamın sağ- ladığı kolaylıkların kötüye kullanılması suretiyle gerçekleştirilmekte- dir. 14 Bu nedenle senet kırdırma veya pos tefeciliği denilen yöntemle de tefecilik suçu işlenebilir. 2. 4. 1. 1. Senet Kırdırma Suretiyle Tefecilik İktisadi ilişkilerde, senet kırdırma usulüyle tefecilik şeklindeki yönteme başvurulduğu görülmektedir. Senet kırdırmak suretiyle te- fecilik suçunun işlenip işlenemeyeceği hususu doktrinde tartışmalıdır. Aslında bu gibi hallerde, bir bono veya çeke bağlanmış olan bir ala- cağın temliki söz konusudur. Alacağın temlikinin bir türü olan rızai temlik halinde, borçlunun muvafakati ve rızası olmaksızın devreden eski alacaklı ile devralan yeni alacaklı arasında kanunda bahsedi- len şekle uygun bir temlik sözleşmesinin yapılmasıyla alacak hakkı devredilmektedir. 15 Türk Borçlar Kanunu’nun 183/1. maddesindeki 16 13 Akkaya, s. 45. 14 Özgenç, Tefecilik Suçu, s. 549; Bekar, s. 510; Giyik, s 93-94; Parlar, s 21; Meran, s. 33; Yenidünya, s. 12-13. 15 Mustafa Arıkan, “Türk Özel Hukukunda Alacağın Temliki”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , C. XIII, S. 1, Y. 2005, s. 133. 16 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 183/1. maddesinde öngörülen düzenleme şu şekildedir: “Kanun, sözleşme veya işin niteliği engel olmadıkça alacaklı, borç- lunun rızasını aramaksızın alacağını üçüncü bir kişiye devredebilir”.