Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

233 TBB Dergisi 2019 (141) Cenk AKİL tespiti gerekir. 38,39 Şikâyet süreye tâbi değildir. 40 Buradaki geçersizlik sonradan düzelebilir nitelikte olmadığından konkordato talebi daha sonra mahkeme tarafından reddedilse dahi konkordato mühleti içinde yapılan işlemler geçmişe etkili olarak ( ex tunc ) geçerli hale gelmeye- cektir. 41 Şikâyet başvurusu üzerine icra mahkemesi tarafından verilen karar inşai nitelikte olmayıp geçersizliğin tespitine yöneliktir. Geçer- sizlik herhangi bir ilgili tarafından ileri sürülebileceği gibi, icra mahke- mesi de bu durumu re’sen göz önünde bulundurur. 42 3) Takip Yasağının İstisnaları ve Tartışmalı Durumlar Takip yasağı mutlak olmayıp çeşitli istisnaları vardır. Bunlardan biri rehnin 43 paraya çevrilmesi yoluyla yapılan takiplerdir. İİK m. 295 uyarınca mühlet sırasında rehinle temin edilmiş 44 alacaklar nedeniyle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatılabilir veya başlatılmış olan takiplere devam edilebilir; ancak muhafaza tedbirleri alınamaz ve rehinli mal satılamaz. Görüldüğü üzere kanun koyucu rehnin pa- 38 Karş. Berkin, Konkordato, s. 64: “Mühletten nasılsa haberdar olmayan herhangi bir alacaklının konkordato mühleti içerisinde yaptırdığı takip muameleleri, me- sela koydurduğu haciz hüküm ifade etmez, kendiliğinden bâtıldır.” Postacıoğ- lu, Konkordato, s. 54: Bu yasak kendiliğinden hüküm ifade eder. Yani bu yasağa rağmen yapılmış icra takibinin butlanının ayrıca bir def’i şeklinde ileri sürülmesi gerekmeyip, kendiliğinden dikkate alınması gerekir. 39 Bunun yerine “durdurma” kararı verilmesi hatalıdır. “Konkordato mehli 14.04.1993 tarihinde verilmiş, alacaklı 16.04.1993 tarihinde ihtiyati haciz kararı ala- rak uygulatmış ve 06.05.1993 tarihinde takip yapmıştır. İİK’nun 289/1. maddesine göre konkordato mehli içinde borçlu aleyhine hiçbir takip yapılamaz ve evvelce başlamış takipler durur. Takip, konkordato mehlinden sonra yapılmış olduğun- dan, takibin iptaline karar vermek gerekirken, durdurulmasına karar verilmiş ol- ması isabetsizdir…” 12. HD, 13.09.1993, 9361/13177 (Uyar, İİK C. 12, s. 20267). 40 Kuru, İcra IV, s. 3636. Karş. Postacıoğlu, Konkordato, s. 54; Sabri Şakir Ansay, Hukuk İcra ve İflâs Usulleri, 5. B., Ankara 1960, s. 117. 41 Örneğin: 12. HD, 26.09.1985, 1586/7531 (Kuru, İcra IV, s. 3635). 42 Altay/Eskiocak, s. 104. 43 Takip hukukunda “rehin” kavramından ne anlaşılması gerektiği konusunda İİK m. 23 dikkate alınmalıdır. Bu bağlamda ipotekler, ipotekli borç senetleri, irat se- netleri, taşınmaz mükellefiyetleri, teslime bağlı rehinler, ticari işletme rehni, hapis hakkı, alacak ve sair haklar üzerindeki rehinler rehnin paraya çevrilmesi yoluna konu edilebilecektir. Karş. Kale Serdar, Sorularla Konkordato (İflâs Dışı ve İflâs İçi Adi Konkordato), İstanbul 2017, s. 20. 44 Belirtmek gerekir ki, rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takibe başvurulabilmesi için rehnin mutlaka kendisine konkordato mühleti verilen borçlu tarafından gös- terilmesi gerekmez; rehin üçüncü bir kişi tarafından da gösterilmiş olabilir. Bkz. Burhan Gürdoğan, İflâs Hukuku Dersleri, Ankara 1966, s. 110-111.