Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

267 TBB Dergisi 2019 (141) Pınar ALTINOK ORMANCI doğrudan doğruya taşınmazı satma yükümlülüğü doğurduğundan, bir doğrudan mülkiyet kısıtlaması niteliğindedir. 7 Buna karşılılık di- ğer görüş, yasal önalım hakkının, taşınmaz mülkiyetinin dolaylı bir kısıtlaması olduğunu kabul etmekte ve bunun dayanağı olarak, yasal önalım hakkının, bir paydaşın payını devretmesine engel olmadığını (devir serbestisini doğrudan doğruya kısıtlamadığını) belirtmektedir- ler. 8 Buna göre, sadece paydaş olmayan üçüncü kişiye satış yapılması halinde, diğer paydaşların önalım hakkını kullanma imkânı doğar ve bu hak kullanılmadıkça da, ortada bir kısıtlama yoktur. Bu hususta hangi görüş kabul edilirse edilsin, taşınmaz mülkiye- tinin bir kısıtlaması olan önalım hakkı, malik taşınmazını satmaya ka- rar verdiğinde bazı sorunları da beraberinde getirebilir. Önalım hakkı sahibinin hakkını kullanıp kullanmayacağı, önalım hakkının kullanı- labileceği sürenin sonuna kadar beklemenin daha iyi bir çözüm olup olmayacağı veya taşınmazın doğrudan önalım hakkı sahibine satışının mı tercih edilmesi gerektiği gibi meseleler, önalım hakkından feragat ve hakkı kullanmaktan vazgeçmenin önemini ortaya koymaktadır. I) ÖNALIM HAKKINDAN FERAGAT Sözleşme özgürlüğü çerçevesinde hem sözleşmesel önalım hak- kından, hem de yasal önalım hakkından feragat etmek mümkündür. 9 Önalım hakkından feragat, hakkın kullanılmasından değil, kendisin- den vazgeçmedir. 10 Önalım hakkından feragat ile sadece belirli bir ki- şiye karşı, ya da belirli bir satış için değil, haktan sürekli bir biçimde vazgeçme anlaşılmaktadır. 11 Böylece feragat, önalım hakkının sürekli 7 Sirmen, s. 420; Aynı yönde bkz. Mustafa Alper Gümüş, Türk Medeni Kanunu’nun Getirdiği Yeni Şerhler, İstanbul 2007, s. 125 ve s. 127; Heinz Rey, Die Grundlagen des Sachenrechts und das Eigentum, Band I, Bern 2007, n. 1215. 8 Oğuzman/ Seliçi/ Oktay Özdemir, s. 556; Eren, Mülkiyet, s. 401; Arthur Meier- Hayoz, BK ZGB, art. 682, n. 35, 36. 9 Paul-Henri Steinauer, “La renonciation au droit de préemption ou à son exeri- ce”, in: Les droits d’emption, de préemption et de réméré- Questions pratiques et d’actualité, 2017 Helbing Lichtenhahn, Bâle, Faculté de droit de l’Université de Neuchâtel, Neuchâtel, ss. 101-124, s. 103. 10 Paul-Henri Steinauer, Les droits réels, Tome II, Berne 2002, s. 170, n. 1793a; Taman Şıpka, s. 162. Yazar önalım hakkından feragati, hakkın kullanımından feragatten ayırmak için “mutlak feragat” olarak nitelendirmektedir. Benzer şekilde bkz. Fik- ret Eren, “Türk Medeni Kanunu’na Göre Yasal Önalım Hakkı”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XII, Y. 2008, Sa. 1-2, s. 125. 11 Kırca, , s. 1187 vd.