Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

278 Önalım Hakkından Feragat ve Hakkı Kullanmaktan Vazgeçme cektir. Yasal önalım hakkından feragat sözleşmesine resmiyeti verecek olan merci noterdir. Bununla birlikte, resmi şekil şartına uyulmamışsa, önalım hakkın- dan feragat sözleşmesi, önalım hakkını kullanmaktan vazgeçme söz- leşmesine tahvil edilebilir. 50 Bunun için sözleşmenin adi yazılı şekilde yapılmış olması gerekir. Resmi şekil şartına uyulmadığından geçersiz olan önalım hakkından feragat sözleşmesi, tahvil 51 yoluyla, gerçekleşe- cek en yakın önalım olayı veya taraflarca öngörülen önalım olayı için “hakkı kullanmaktan vazgeçme” olarak ayakta tutulmuş olur. 2) Feragatin şerh edilmesi Yasal önalım hakkından feragat sözleşmesinin şerhi, bir kişisel hakkın şerhi niteliğindedir. 52 Kişisel hakların şerhinin doğuracağı hü- küm ve sonuçlar doktrinde tartışmalı olmakla birlikte, genellikle şer- hin iki etkisinin olduğu kabul edilmektedir. Bunlar şerhin eşyaya bağlı borç etkisi ve munzam etki olarak ifade edilmektedir. 53 Şerhin eşyaya bağlı borç etkisi, şerhten sonra taşınmazın her malikinin kendi mül- kiyeti esnasında doğacak borçla yükümlü olması; munzam etkisi ise şerhten sonra taşınmazda hak kazanmış olanlardan, doğmuş borcun ifasında alacaklıya zarar verenlerin haklarının bertaraf edilmesini sağ- lamasıdır. Yasal önalım hakkından feragat sözleşmesinin şerhinin, bu iki etkinin her ikisini de doğurup doğurmayacağı hususu tartışmalıdır. İsviçre doktrininde bazı yazarlar, yasal önalım hakkından feragat söz- leşmesinin sadece eşyaya bağlı borç etkisi doğurduğunu kabul etmek- 50 Denis Piotet, CR CC II, Bale 2016, art. 681b, n. 6; Steinauer, Renonciation, s. 108. 51 Bilindiği üzere, şekil şartını sağlamadığı için geçersiz olan bir işlemin, bir başka işleme dönüştürülerek ayakta tutulabilmesi için, dönüştürülecek işlemin geçer- lilik şartlarını sağlıyor olması, dönüştürülecek işlemin tarafların farazi iradesine uygun olması ve bu işlemin taraflara daha ağır yükümlülükler yüklemiyor olması gerekir. Ayrıntılı bilgi için bkz. Özbilen, s. 200 vd.; Kocayusufpaşaoğlu, Necip, Borçlar Hukuku Genel Bölüm C. I, İstanbul 2008, s. 614 vd.; ayrıca bkz. Oğuzman, Kemal/ Öz, Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. I, İstanbul 2016, s. 155 vd.; Eren, Fikret, Borçlar Genel, s. 310 vd.; Tekinay, Selahattin Sulhi/Akman, Ser- met/Burcuoğlu, Haluk/Altop, Atilla, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 1993, s. 110 vd. 52 Oğuzman/Seliçi/Oktay Özdemir, s. 214; Sirmen, s. 206. 53 Oğuzman/Seliçi/Oktay Özdemir, s. 249 vd.; Sirmen, s. 210.