Türkiye Barolar Birliği Dergisi 141.Sayı

281 TBB Dergisi 2019 (141) Pınar ALTINOK ORMANCI II) ÖNALIM HAKKINI KULLANMAKTAN VAZGEÇME Önalım hakkını kullanmaktan vazgeçme, sadece belirli bir satış için hakkın kullanılmayacağını taahhüt etmektir. Yasal önalım hakkını düzenleyen TMK md. 733/II’nin 2. cümlesine göre, “Belirli bir satışta önalım hakkını kullanmaktan vazgeçme, yazılı şekle t â bidir ve satıştan önce veya sonra yapılabilir.” A) Sözleşmesel önalım hakkını kullanmaktan vazgeçme Öncelikle belirtmek gerekir ki, TMK md. 735/III gereği yasal öna- lım hakkının kullanılmasına ve vazgeçmeye ilişkin hükümler sözleş- meden doğan önalım hakkında da uygulanacağından, burada da TMK md. 733/II’yi ele almak gerekmektedir. Bilindiği üzere, sözleşmesel önalım hakkının geçerli bir şekilde kurulabilmesi için, bu sözleşmenin yazılı bir şekilde yapılması gerekir (TBK md. 237). Bu sözleşmeden doğan önalım hakkını –belirli bir satış- ta- kullanmaktan vazgeçmek için de, yine yazılı şekil şartına uyulması gerekecektir (TMK 733/II). 62 TMK md. 733/II hükmü gereği, önalım hakkını kullanmaktan vazgeçme, satıştan önce veya sonra yapılabilir. 63 Nitekim satışın yapıl- ması önalım hakkını ortadan kaldırmaz; aksine önalım hakkının kul- lanılmasının şartının gerçekleştiği anlamına gelir. Dolayısıyla önalım olayı gerçekleştikten sonra olduğu gibi, gerçekleşmeden önce de hak sahibi bu hakkını kullanmaktan vazgeçebilir. 62 İMK md. 681b/II sadece yasal önalım hakkı bakımından uygulama alanı bul- duğundan, belirli bir satışta sözleşmesel önalım hakkını kullanmaktan vazgeç- me, herhangi bir şekil şartına tâbi değildir: Steinauer, Renonciation, s. 111, n. 25; Bénédict, Foex, “Comment évier l’exercice du droit de préemption?”, in: Not@lex- Revue de droit privé et fiscal du patrimoine, ss. 79-91, s. 80; Rüegg, s. 349, n. 888; Bénédict, Foex, Quelques questions pratiques relatives au droits de préemption du CC/CO, RNRF 2007, ss. 1-20, s. 16. 63 İsviçre Medeni Kanunu’nda yasal önalım hakkını düzenleyen İMK md. 681b/ II’ye göre, belirli bir satışta önalım hakkından vazgeçmek, ancak önalım olayı gerçekleştikten sonra mümkündür. Ancak bu kural sözleşmesel önalım hakkı ba- kımından uygulama alanı bulmadığından, sözleşme ile önalım hakkı sahibi olan kişinin bu haktan –belirli bir satışta- vazgeçmesi için, önalım olayının gerçekleş- mesini beklemesi gerekmez. Bir başka ifadeyle, sözleşmesel önalım hakkından her zaman vazgeçmek mümkündür. Bkz: Steinauer, Renonciation, s. 111, n. 24; Rüegg, s. 350, n. 893; Foex, Quelques questions, s. 16. Buna karşılık aksi görüşte bkz. José-Miguel Rubido, L’exercice du droit de préemption immobilier au regard du droit privé, Genève-Zurich-Bâle 2012, s. 164 vd.